||భగవద్గీత ||
|| పదునాలుగవ అధ్యాయము ||
||గుణత్రయ విభాగయోగము - శ్లోకములు ||
|| Om tat sat ||
Select Sloka text in Devanagari, Telugu, Kannada, Gujarati, or English
శ్రీమద్భగవద్గీత
గుణత్రయ విభాగ యోగః
చతుర్దశోఽధ్యాయః
శ్రీభగవానువాచ:
పరం భూయః ప్రవక్ష్యామి జ్ఞానానాం జ్ఞానముత్తమమ్|
యత్ జ్ఞాత్వా మునయః సర్వే పరాం సిద్ధిమితో గతాః||1||
ఇదం జ్ఞానముపాశ్రిత్య మమ సాధర్మ్యమాగతాః|
సర్గేఽపి నోపజాయన్తే ప్రళయే న వ్యధన్తి చ||2||
మమ యోనిర్మహద్బ్రహ్మ తస్మిన్ గర్భం దధామ్యహమ్|
సమ్భవస్సర్వ భూతానాం తతో భవతి భారత ||3||
సర్వయోనిషు కౌన్తేయ మూర్తయః సంభవన్తియాః|
తాసాం బ్రహ్మ మహద్యోనిః అహం బీజప్రదః పితా||4||
సత్త్వం రజస్తమ ఇతి గుణాః ప్రకృతి సంభవాః |
నిబధ్నన్తి మహాబాహో దేహే దేహినమవ్యయమ్ ||5||
తత్ర సత్త్వం నిర్మలత్వాత్ ప్రకాశకమనామయమ్ |
సుఖసఙ్గేన బధ్నాతి జ్ఞానసఙ్గేన చానఘా||6||
రజో రాగాత్మకం విద్ధి తృష్ణా సఙ్గసముద్భవమ్|
తన్నిబధ్నాతి కౌన్తేయ కర్మసఙ్గేన దేహినామ్ ||7||
తమ స్త్వజ్ఞానజం విద్ధి మోహనం సర్వదేహినామ్ |
ప్రమాదాలస్యనిద్రాభిః తన్నిబధ్నాతి భారత||8||
సత్త్వం సుఖే సఞ్జయతి రజః కర్మణి భారత|
జ్ఞానమావృత్య తు తమః ప్రమాదే సఞ్జయత్యుత||9||
రజస్తమశ్చాభిభూయ సత్త్వం భవతి భారత|
రజస్సత్వం తమశ్చైవ తమస్సత్త్వం రజస్తథా||10||
సర్వద్వారేషు దేహేఽస్మిన్ ప్రకాశ ఉపజాయతే|
జ్ఞానం యదా తదా విద్యాత్ వివృద్ధం సత్త్వమిత్యుత||11||
లోభః ప్రవృత్తిరారమ్భః కర్మణామశమః స్పృహా|
రజస్యేతాని జాయన్తే వివృద్ధే భరతర్షభ||12||
అప్రకాశోఽప్రవృత్తిశ్చ ప్రమాదో మోహ ఏవ చ |
తమస్యేతాని జాయన్తే విరుద్ధే కురునన్దన||13||
యద సత్త్వే ప్రవృద్ధేతు ప్రళయం యాతి దేహభృత్ |
తదోత్తమవిదాం లోకాన్ అమలాన్ప్రతిపద్యతే||14||
రజసి ప్రళయం గత్వా కర్మసఙ్గిషు జాయతే|
తథా ప్రలీనస్తమసి మూఢయోనిషు జాయతే||15||
కర్మణసుకృతస్యాహు సాత్త్వికం నిర్మలం ఫలమ్|
రజసస్తు ఫలం దుఃఖం అజ్ఞానం తమసః ఫలమ్||16||
సత్త్వాత్సఞ్జాయతే జ్ఞానం రజసో లోభ ఏవచ |
ప్రమాదమోహో తమసో భవతోఽజ్ఞానమేవచ||17||
ఊర్ధ్వం గచ్ఛన్తి సత్త్వస్థా మధ్యే తిష్ఠన్తి రాజసాః|
జఘన్యగుణవృత్తిస్థా అథో గచ్ఛన్తి తామసాః||18||
నాన్యం గుణేభ్యః కర్తారం యదా ద్రష్టాఽనుపశ్యతి|
గుణేభ్యశ్చ పరం వేత్తి మద్భావం సోఽధిగచ్ఛతి||19||
గుణానేతానతీత్యత్రీన్ దేహీ దేహసముద్భవః|
జన్మమృత్యుజరాదుఃఖై ర్విముక్తోఽమృతమశ్నుతే||20||
అర్జున ఉవాచ:
కైర్లింగైస్త్రీన్గుణానేతాన్ అతీతో భవతి ప్రభో |
కిమాచారం కథం చైతాం స్త్రీన్గుణానతివర్తతే ||21||
శ్రీభగవానువాచ:
ప్రకాశం చ ప్రవృత్తిం చ మోహమేవ చ పాణ్డవ|
నద్వేష్టి సమ్ప్రవృత్తాని న నివృత్తాని కాంక్షతి||22||
ఉదాసీనవదాసీనో గుణైర్యో న విచాల్యతే|
గుణావర్తన్త ఇత్యేవ యోఽవతిష్ఠతి నేఙ్గతే||23||
సమదుఃఖసుఖస్స్వస్థః సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః|
తుల్యప్రియాప్రియో ధీరః తుల్యనిన్దాత్మ సంస్తుతిః||24||
మానావమానయోః తుల్యః తుల్యో మిత్రారిపక్షయోః|
సర్వారమ్భపరిత్యాగీ గుణాతీతః స ఉచ్యతే||25||
మాం చ యోఽవ్యభిచారేణ భక్తి యోగేన సేవతే|
స గుణాన్సమతీత్యైతాన్ బ్రహ్మ భూయాయ కల్పతే||26||
బ్రహ్మణో హి ప్రతిష్టాఽహమ్ అమృతస్యావ్యయస్య చ|
శాశ్వతస్య చ ధర్మస్య సుఖస్యైకాన్తికస్య చ||27||
ఇతి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే
శ్రీకృష్ణార్జున సంవాదే గుణత్రయ విభాగ యోగోనామ
చతుర్దశోఽధ్యాయః
||ఓం తత్ సత్||