Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
|| ఓమ్ తత్ సత్||

సుందరకాండ.
అథ పంచదశస్సర్గః

సవీక్షమాణ స్తత్రస్థో మార్గమాణశ్చ మైథిలీమ్|
అవేక్షమాణశ్చ మహీం సర్వాం తామన్వవేక్షత||1||

సంతానకలతాభిశ్చ పాదపైరుపశోభితామ్ |
దివ్యగన్ధరసోపేతాం సర్వతః సమలంకృతామ్||2|

తాం స నన్దనసంకాశాం మృగపక్షిభి రావృతాం|
హర్మ్యప్రాసాద సంభాధాం కోకిలాకులనిస్వనామ్|| 3||

కాఞ్చనోత్పలపద్మాభిః వాపీభిరుపశోభితామ్|
బహ్వాసనకుథోపేతాం బహుభూమి గృహాయుతామ్||4||

సర్వర్తుకుసుమై రమ్యాం ఫలవద్భిశ్చ పాదపైః|
పుష్పితానాం అశోకానాం శ్రియా సూర్యోదయప్రభామ్||5||

ప్రదీప్తమివ తత్రస్థో మారుతిః సముదైక్షత|
నిష్పత్రశాఖాం విహగైః క్రియమానా మివాసకృత్||6||

వినిష్పతద్భిః శతశః చిత్రైః పుష్పావతంసకైః|
అమూలపుష్పనిచితైః అశోకైః శోకనాశనైః||7||

పుష్పభారాతిభారైశ్చ స్పృశద్భిరివ మేదినీం|
కర్ణికారైః కుశుమితైః కింశుకైశ్చ సుపుష్పితైః||8||

స దేశః ప్రభయా తేషాం ప్రదీప్త ఇవ పర్వతః|
పున్నగా సప్తవర్ణాశ్చ చమ్పకోద్దాలకాస్తథా||9||

వివృద్ధమూలా బహవః శోభన్తే స్మ సుపుష్పితాః|
శాతకుమ్భనిభాః కేచిత్ కేచిదగ్ని శిఖోపమాః||10||

నీలాఙ్జననిభాః కేచిత్ తత్రాఽశోకా సహస్రశః|
నన్దనం వివిధోద్యానం చిత్రం చైత్రరథం యథా||11||

అతివృత్త మివాచిన్త్యం దివ్యం రమ్యం శ్రియా వృతం|
ద్వితీయ మివ చాకాశం పుష్పజ్యోతి ర్గణాయుతమ్ ||12||

పుష్పరత్నశతై శ్చిత్రం పఞ్చమం సాగరం యథా |
సర్వర్తుపుష్పైర్నిచితం పాదపైర్మధుగన్దిభిః||13||

నానానినాదైరుద్యానం రమ్యం మృగగణైర్ద్విజైః|
అనేక గన్ధప్రవహం పుణ్యగన్ధం మనోరమమ్||14||

శైలేంద్రమివ గన్ధాఢ్యం ద్వితీయం గన్ధమాదనమ్|
అశోకవనికాయాం తు తస్యాం వానరపుంగవః ||15||

సదదర్శా విదూరస్థం చైత్యప్రాసాద ముచ్ఛ్రితమ్|
మధ్యే స్తమ్భ సహస్రేణ స్థితం కైలాసపాణ్డురమ్||16||

ప్రవాళాకృత సోపానం తప్తకాఞ్చనవేదికం|
ముష్ణన్తమివ చక్షూంషి ద్యోతమానమివ శ్రియా||17||

విమలం ప్రాంశుభావత్వా దుల్లిఖన్త మివామ్బరమ్|
తతో మలిన సంవీతాం రాక్షసీభిః సమావృతామ్||18||

ఉపవాసకృశాం దీనాం నిశ్స్వసన్తీం పునః పునః|
దదర్శ శుక్లపక్షాదౌ చన్ద్రరేఖామివామలామ్||19||

మన్దం ప్రఖ్యాయమానేన రూపేణ రుచిరప్రభాం|
పినద్ధాం ధూమజాలేన శిఖామివ విభావసోః||20||

పీతేనైకేన సంవీతాం క్లిష్టేనోత్తమవాససా|
సపఙ్కాం అనలఙ్కారం విపద్మామివ పద్మినీమ్ ||21||

వ్రీడితాం దుఃఖసంతప్తాం పరిమ్లానాం తపస్వినీమ్|
గ్రహేణాఙ్గారకేణేవ పీడితామివ రోహిణీమ్||22||

అశ్రుపూర్ణముఖీం దీనాం కృశామనశనేన చ|
శోకధ్యానపరాం దీనాం నిత్యం దుఃఖపరాయణామ్||23||

ప్రియం జనమపశ్యంతీం పశ్యన్తీం రాక్షసీగణమ్|
స్వగణేన మృగీం హీనాం శ్వగణాభివృతా మివ||24||

నీలనాగాభయావేణ్యా జఘనం గత యైకయా|
నీలయా నీరదాపాయే వనరాజ్యా మహీమివ||25||

సుఖార్హం దుఃఖసంతప్తాం వ్యసనానాం అకోవిదామ్|
తాం సమీక్ష్య విశాలాక్షీం అధికం మలినాం కృశామ్ ||26||

తర్కయామాస సీతేతి కారణైరుపపాదిభిః|
హ్రియమాణా తదా తేన రక్షసా కామరూపిణా||27||

యథారూపాహి దృష్టా వై తథా రూపేయ మఙ్గనా|
పూర్ణ చన్ద్రాననాం సుభౄం చారువృత్తపయోధరామ్||28||

కుర్వన్తీం ప్రభయా దేవీం సర్వా వితిమిరా దిశః|
తాం నీలకేశీం బిమ్బోష్టీం సుమధ్యామ్ సుప్రతిష్టితామ్||29||

సీతాం పద్మపలాశాక్షీం మన్మథస్య రతిం యథా|
ఇష్టాం సర్వస్య జగతః పూర్ణచన్ద్ర ప్రభామివ ||30||

భూమౌ సుతనుమాసీనాం నియతామివ తాపసీం |
నిశ్స్వాసబహుళాం భీరుం భుజగేన్ద్ర వధూమివ ||31||

శోకజాలేన మహతా వితతేన న రాజతీమ్|
సంసక్తాం ధూమజాలేన శిఖామివ విభావసోః||32||

తాం స్మృతీమివ సన్దిగ్ధామ్ వృద్ధిం నిపతితామివ|
విహతా మివ చ శ్రద్ధాం ఆశాం ప్రతిహతామివ||33||

సోపసర్గాం యథాసిద్ధిం బుద్ధిం స కలుషామివ|
అభూతేనాపవాదేన కీర్తిం నిపతితామివ ||34||

రామోపరోధవ్యధితాం రక్షోహరణ కర్శితామ్|
అబలాం మృగశాబాక్షీం వీక్షమాణాం తత స్తతః||35||

భాష్పామ్బుపరిపూర్ణేన కృష్ణవక్రాక్షిపక్ష్మణా|
వదనేనాప్రసన్నేన నిశ్స్వసన్తీం పునః పునః||36||

మలపఙ్కధరాం దీనాం మణ్డనార్హాం అమణ్డితామ్|
ప్రభాం నక్షత్రరాజస్య కాలమేఘైరివావృతామ్||37||

తస్య సందిదిహే బుద్ధిః ముహుః సీతాం నిరీక్ష్యతు|
ఆమ్నాయానాం అయోగేన విద్యాం ప్రశిథిలామివ||38||

దుఃఖేన బుబుధే సీతాం హనుమాననలఙ్కృతామ్|
సంస్కారేణ యథా హీనాం వాచం అర్థాంతరం గతమ్||39||

తాం సమీక్ష్య విశాలాక్షీం రాజపుత్రీం అనిందితామ్|
తర్కయామాస సీతేతి కారణైరుపపాదిభిః||40||

వైదేహ్యా యాని చాఙ్గేషు తదా రామోఽన్వకీర్తయత్|
తాన్ ఆభరణజాలాని గాత్రశోభీన్యలక్షయత్||41||

సుకృతౌ కర్ణవేష్టౌ చ శ్వదంష్ట్రౌ చ సుసంస్థితౌ|
మణివిద్రుమ చిత్రాణి హస్తేష్వాభరణాని చ ||42||

శ్యామాని చిరయుక్తత్వాత్ తథా సంస్థానవంతి చ|
తాన్యే వైతాని మన్యేఽహం యాని రామోఽన్వకీర్తయత్||43||

తత్రయా న్యవహీనాని తాన్యహం నోపలక్షయే |
యాన్యస్యా నావహీనాని తాన్ ఇమాని నసంశయః||44||

పీతం కనకపట్టాభం స్రస్తం తద్వసనం శుభమ్|
ఉత్తరీయం నగాసక్తం తదా ద్రష్టుం ప్లవఙ్గమైః||45||

భూషణాని చ ముఖ్యాని దృష్టాని ధరణీ తలే|
అనయైవాపవిద్దాని స్వనవన్తి మహన్తి చ||46||

ఇదం చిరగృహీతత్వాత్ వ్యసనం క్లిష్టవత్తరమ్|
తథాఽపి నూనం తద్వర్ణం తథా శ్రీమత్ యథేతరత్||47||

ఇయం కనకవర్ణాఙ్గీ రామస్య మహిషీ ప్రియా |
ప్రణష్టాఽపి సతీ యాఽస్య మనసో న ప్రణస్యతి||48||

ఇయం సా యత్కృతే రామశ్చతుర్భిః పరితప్యతే|
కారుణ్యే నానృశంస్యేన శోకేన మదనేన చ||49||

స్త్రీ ప్రణష్టేతి కారుణ్యాత్ ఆశ్రితేత్యానృశంస్యతః|
పత్నీ నష్టేతి శోకేన ప్రియేతి మదనేన చ||50||

అస్యా దేవ్యా యథా రూపం అఙ్గప్రత్యఙ్గ సౌష్టవమ్|
రామస్య చ యథారూపం తస్యేయ మసితేక్షణా||51||

అస్యా దేవ్యా మనస్తస్మిన్ తస్య చాస్యాం ప్రతిష్టితమ్|
తేనేయం స చ ధర్మాత్మా ముహూర్తమపి జీవతి||52||

దుష్కరం కృతవాన్ రామో హీనోయదనయా ప్రభుః|
ధారయ త్యాత్మనో దేహం న శోకే నావసీదతి||53||

దుష్కరంకురుతే రామో య ఇమాం మత్తకాసినీమ్|
సీతాం వినా మహాబాహుః ముహూర్తమపి జీవతి||54||

ఏవం సీతాం తదా దృష్ట్వా హృష్టః పవన సంభవః|
జగామ మనసా రామం ప్రశశంస చ తం ప్రభుమ్||55||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే పంచదశస్సర్గః||

||ఓమ్ తత్ సత్||

|| Om tat sat ||