Sanskrit Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English

|| om tat sat||

Sundarakanda
Sarga 20

In this Sarga we hear the uninterrupted dialog of Ravana addressing the unhappy, sorrowing ascetic lady Sita. Ravana expresses his desire in no uncertain terms.
He addresses her with sweet and animated words. He was the ego personified. His dialog is in line with his personification aptly summarized as, 'రావయతి ఇతి రావణః'

||Sloka 20.01||

స తాం పరివృతామ్ దీనాం నిరానన్దాం తపస్స్వినీమ్|
సాకారైర్మథురైర్వాక్యైః న్యదర్శయత రావణః||20.01||

స|| తాం పరివృతాం దీనాం నిరానందాం తపస్స్వినీం తాం సాకారైః మధురైః వాక్యైః న్యదర్శయత||

||Sloka meanings||

పరివృతాం దీనాం - surrounded and looking depressed
నిరానందాం తపస్స్వినీం - unhappy ascetic
తాం సాకారైః మధురైః వాక్యైః - with sweet and animated words
తాం న్యదర్శయత - addressed her

||Sloka summary||

"Then the depressed unhappy ascetic lady Sita surrounded by Rakshasa women was addressed by Ravana with sweet animated words." ||20.01||

This is Ravana's unabashed attempt to woo Sita.

That Ravana is no other than our own mind, which finds innumerable opportunities to stray from the path of "Good", which is ever ready to take the path of "Pleasant"

The innumerable ways in which a mind can be persuaded to wander or stray from the path of good can be seen in the attempts of Ravana to win Sita.

||Sloka 20.02||

మాం దృష్ట్వా నాగనాసోరు గూహమాన స్తనోదరమ్|
అదర్శనమివాత్మానం భయాన్నేతుం త్వ మిచ్చసి||20.02||'

స|| నాగనాసోరు మాం దృష్ట్వా స్తనోదరం గూహమానా త్వం భయాత్ ఆత్మానం నేతుమ్ అదర్శనం ఇచ్ఛసి ఇవ ||

||Sloka meanings||

నాగనాసోరు -
Lady with thighs like the trunk of an elephant
మాం దృష్ట్వా భయాత్ -
seeing me out of fear
స్తనోదరం గూహమానా -
hiding your breasts and belly,
ఆత్మానం నేతుమ్ -
yourself from me
త్వం అదర్శనం ఇచ్ఛసి ఇవ -
you want to conceal yourself

||Sloka summary||

"Oh Lady with thighs like the trunk of an elephant ! Seeing me, out of fear hiding your breasts and belly, you want to conceal yourself.: ||20.03||

||Sloka 20.03||

కామయేత్వాం విశాలాక్షీ బహుమన్యస్వ మాం ప్రియే|
సర్వాఙ్గ గుణ సంపన్నే సర్వలోకమనోహరే||20.03||

స|| విశాలాక్షీ సర్వాఙ్గ గుణ సంపన్నే సర్వలోక మనోహరే త్వాం కామయే || ప్రియే మాం బహుమన్యస్వ||

||Sloka meanings||

విశాలాక్షీ సర్వాఙ్గ గుణ సంపన్నే-
Oh large eyed one, richly endowed with beauty in all limbs
సర్వలోక మనోహరే -
delight of the whole world
త్వాం కామయే - I desire you
ప్రియే మాం బహుమన్యస్వ - dear oblige me

||Sloka summary||

"Oh large eyed one, richly endowed with beauty in all limbs, delight of all worlds I desire you. Dear oblige me ." ||20.03||

||Sloka 20.04||

నేహ కేచిన్మనుష్యా వా రాక్షసాః కామరూపిణః|
వ్యపసర్పతు తే సీతే భయం మత్తస్సముత్థితమ్||20.04||

స||ఇహ మనుష్యా వా రాక్షసాః కామరూపిణః న | సీతే తే మత్తః సముత్థితం భయం వ్యపసర్పతు||

||Sloka meanings||

ఇహ మనుష్యా వా -
here there are no other men
రాక్షసాః కామరూపిణః న -
or Rakshasas who can change their form
తే మత్తః సముత్థితం భయం -
the fear that got generated in your mind
సీతే వ్యపసర్పతు -
o Sita please give up

||Sloka summary||

"Here there are no other men or Rakshasas who can change their form . Sita be free of fear you have of me". ||20.04||

Ravana starts his dialog saying, "नेह केचिन्मनुष्या वा" - "here there is nobody else", meaning that there is nothing to fear, since nobody else is there.

It is a known common failing. When one wants to do something that is not normal, he would like to do it surreptitiously, when nobody is watching him. For one whose mind is ever focused on things other than spiritual pursuits, the mind becomes ever eager when nobody else is watching, even though that ever-present Self is always watching !

||Sloka 20.05||

స్వధర్మో రక్షసాం భీరు సర్వథైవ నసంశయః|
గమనం వా పరస్త్రీణాం హరణం సంప్రమధ్య వా ||20.05||

స|| హే భీరు పరస్త్రీణాం హరణం వా సంప్రమధ్య వా గమనం వా రక్షసాం సర్వథైవ స్వధర్మః| న సంశయః||

||Sloka meanings||

హే భీరు పరస్త్రీణాం సంప్రమధ్య హరణం వా -
Oh Timid one kidnapping by force
గమనం వా - approaching
రక్షసాం సర్వథైవ స్వధర్మః -
always normal for Rakshasas
న సంశయః - there is no doubt

||Sloka summary||

"Oh Timid one kidnapping by force or approaching others wives is normal for Rakshasas. There is no doubt" ||20.05||

'Self' belongs to Paramatman. But getting hold of that 'Self', and indulging oneself in all other pursuits of seemingly pleasant ways is the function of mind. Although 'Self' is pure by nature, the preponderance of one's nature in the form of Tamo Rajo and Sattva Gunas diverts one from the true 'Self' to ego satisfying activities.

Ravana who is the other form of the fickle mind, tells Sita that to steal others wives and indulge themselves is in the nature of Rakshasa.

Thus, through Ravana's words the poet is again narrating the truth of the fickle mind which indulges itself forgetting the true nature of Self.

||Sloka 20.06||

ఏవం చైతదకామం తు న త్వాం స్ప్రక్ష్యామి మైథిలి|
కామం కామః శరీరే మే యథా కామం ప్రవర్తతామ్||20.06||

స|| ఏతత్ ఏవం కామః కామం యథాకామం మే శరీరే ప్రవర్తతామ్ తు | అకామమ్ మైథిలీ త్వాం న స్ప్రక్ష్యామి ||

||Sloka meanings||

ఏతత్ ఏవం కామం - let it be
కామః యథాకామం -passion as it desires
మే శరీరే ప్రవర్తతామ్ తు - holds sway on my body
మైథిలీ - Mythili
అకామం త్వాం న స్ప్రక్ష్యామి -
not touch you who do not desire me

||Sloka summary||

"Let the passion holds it sway on my body in this way. But I do not touch you who do not desire me." ||20.06||

Mind diverts only those who have no self-control. Mind cannot capture those who are of firm thoughts. We hear this in Gita too. One who is Sthita pragnya does not waver under any circumstances,

Ravana too acknowledges saying, "एवं चैतदकामं तु न त्वां स्प्रक्ष्यामि मैथिलि"; Even though it is in our nature - I am not going to touch you since you are, "अकामं तु". (You) have no desire."

Desire is the cause of bondage. Desiring things other than Bhagavan creates bondage. Sita desired the golden deer , that resulted in her bondage. Now Sita's mind is locked on no other than Rama and Ravana cannot touch her as he says.

"अकाम" means one without any desires . It also means one desiring only "अ" meaning Vishnu. The one who is desiring only "Vishnu" cannot be captured by anything else.

||Sloka 20.07||

దేవీ నేహ భయం కార్యం మయి విశ్వసిహి ప్రియే|
ప్రణయస్వ చ తత్వేన మైవం భూః శోకలాలసా ||20.07||

స|| దేవీ ప్రియే మయి విశ్వసిహి ఇహ భయం న కార్యం | తత్వేన చ ప్రణయస్వ | ఏవం శోకలాలసా మా భూః||

||Sloka meanings||

దేవీ ప్రియే మయి విశ్వసిహి - . O Lady trust me
ఇహ భయం న కార్యం - have no fear here
తత్వేన చ ప్రణయస్వ - truly love me
ఏవం శోకలాలసా మా భూః - do not be entertaining sorrow.

||Sloka summary||

"O Lady trust me. You have no fear here. Truly love me. Do not be entertaining sorrow."||20.07||

||Sloka 20.08||

ఏకవేణీధరాశయ్యా ధ్యానం మలిన మంబరమ్|
అస్థానేఽప్యుపవాసశ్చ నైతా న్యౌపయికాని తే||20.08||

స|| ఏకవేణీ ధరాశయ్యా ధ్యానం మలినం అంబరం అస్థానే ఉపవాసః చ ఏతాన్ తే న ఔపయికాని ||

||Sloka meanings||

ఏకవేణీ ధరాశయ్యా -
being with a single braid, sleeping on the ground
ధ్యానం - meditation,
మలినం అంబరం అస్థానే ఉపవాసః చ -
wearing soiled clothes, fasting without reason
ఏతాన్ తే న ఔపయికాని - not appropriate for you

||Sloka summary||

"Oh lady ! being with a single braid , sleeping on the ground, meditation, wearing soiled clothes, fasting without reason are not appropriate for you." ||20.08||

The descriptions used by Ravana for Sita are "एकवेणी", "धराशय्या" ,"यौवनं"; These are the same thoughts pushed by the mind to drive one away from spiritual path. Ravana's exhortation "कुरु गात्रेषु भूषणं" too is the one, which is on the top of many a being in pursuit of vanity.

There are those who think that this body is the Self. They believe that the being born is to be wedded to pursuit of desires. Such people are lost in the fear of youth passing them by. Everything is to be experienced in the youth. Ravana keeps referring to the same saying, let not your "youth go waste"

But Self is different from the "body". Self enters the body to seek the unification with Paramatman. That unification is possible only in the form of human beings. Being born in human form is like the youth. Before that life is over one must experience the "Self" or "Paramatman". Otherwise it is also a wasted life.

||Sloka 20.09||

విచిత్రాణి చ మాల్యాని చన్దనాన్యగరూణి చ|
వివిధాని చ వాసాంసి దివ్యాన్యాభరణానిచ ||20.09||

స|| మైథిలి మాం ప్రాప్య విచిత్రాణి మాల్యాని చన్దనాని అగరూణి చ వివిధాని వాసాంసి దివ్యాన్ ఆభరణాని చ లభస్వ||

||Sloka meanings||

మైథిలి మాం ప్రాప్య - Mythili having secured me
విచిత్రాణి మాల్యాని - wonderful garlands
చన్దనాని అగరూణి చ - sandal incense
వివిధాని వాసాంసి - several kinds of garments
దివ్యాన్ ఆభరణాని చ లభస్వ - obtain divine ornaments

||Sloka summary||

"Mythili having secured me , you can get wonderful garlands, sandal incense several kinds of divine garments and ornaments." ||20.09||

||Sloka 20.10||

మహార్హాణి చ పానాని శయనాన్యాసనాని చ|
గీతం నృత్తం చ వాద్యంచ లభ మాం ప్రాప్య మైథిలి ||20.10||

స|| మహార్హాణి చ పానాని శయనాని ఆసనాని చ గీతం నృత్తం చ వాద్యం చ లభ||

||Sloka meanings||

మహార్హాణి చ పానాని - rich drinks
శయనాని ఆసనాని చ - rich beds and seats too,
గీతం నృత్తం చ వాద్యం చ- singing dancing and music too
లభ - you can enjoy

||Sloka summary||

"Rich drinks, beds and seats too, as well as singing dancing and music too
you can enjoy." ||20.10||

||Sloka 20.11||

స్త్రీ రత్నమసి మైవం భూః కురు గాత్రేషు భూషణం|
మాం ప్రాప్య హి కథం ను స్యాత్ త్వమనర్హా సువిగ్రహే||20.11||

స|| స్త్రీ రత్నం అసి | ఏవం మాభూః | గాత్రేషు భూషణం కురు | సువిగ్రహే మాం ప్రాప్య త్వం కథం ను అనర్హా స్యాత్ ||

||Sloka meanings||

స్త్రీ రత్నం అసి - you are jewel among women
ఏవం మాభూః - do not remain like this
గాత్రేషు భూషణం కురు - decorate your limbs
సువిగ్రహే మాం ప్రాప్య - lady of beautiful body having obtained me
త్వం కథం ను అనర్హా స్యాత్ - how can you be deprived of anything.

||Sloka summary||

"You are jewel among women. Do not remain like this. Decorate your limbs. Lady of beautiful body having obtained me how can you be deprived of anything." ||20.11||

||Sloka 20.12||

ఇదం తే చారు సంజాతం యౌవనం వ్యతివర్తతే|
యత్ అతీతం పునర్నైతి స్రోతః శీఘ్రమపామివ||20.12||

స|| చారు సంజాతం ఇదం తే యౌవనం వ్యతివర్తతే | యత్ అతీతం శీఘ్రః స్రోతః అపాం ఇవ పునః న ఇతి||

||Sloka meanings||

చారు సంజాతం -
beautifully created
ఇదం తే యౌవనం వ్యతివర్తతే -
this youth of yours will pass away
యత్ అతీతం శీఘ్రః -
( like) the fast (flowing)
స్రోతః అపాం ఇవ పునః న ఇతి -
flowing water it will not return again

||Sloka summary||

"This beautiful youth of yours thus created will pass away. Like the fast-flowing water it will not return again." ||20.12||

||Sloka 20.13||

త్వాం కృత్వోపరతో మన్యే రూపకర్తా స విశ్వసృక్ |
న హి రూపోపమా త్వన్యా తవాస్తి శుభదర్శనే ||20.13||

స|| శుభదర్శనే త్వాం కృత్వా సః రూపకర్తా విశ్వసృక్ ఉపరతః మన్యే| త్వత్ అన్యా తవ రూపసమః న అస్తి ||

||Sloka meanings||

శుభదర్శనే - Oh lady of auspicious looks
త్వాం కృత్వా - having created you
సః రూపకర్తా విశ్వసృక్- the creator of this world
ఉపరతః మన్యే - stopped (creation) I think
త్వత్ అన్యా తవ రూపసమః న అస్తి -
other than you, there is none who is comparable beauty to you

||Sloka summary||

"Oh lady of auspicious looks having created you even the creator of this world stopped. There is none who is comparable beauty to you."||20.13||

||Sloka 20.14||

త్వాం సమసాద్య వైదేహీ రూపయౌవనశాలినీమ్|
కః పుమా నతివర్తేత సాక్షా దపి పితామహః||20.14||

స||వైదేహీ రూపయౌవనశాలినీం త్వాం సమాసాద్య కః పుమాన్ అతివర్తేత || సాక్షాత్ పితామహః అపి||

||Sloka meanings||

రూపయౌవనశాలినీం - of endowed with youth and beauty
త్వాం సమాసాద్య - having seen you
కః పుమాన్ అతివర్తేత - which man can go away
సాక్షాత్ పితామహః అపి - even grandsire cannot

||Sloka summary||

"Vaidehi after getting you with your extraordinary beauty youth who can retain his mind. Even creator cannot." ||20.14||

||Sloka 20.15||

యద్యత్ పశ్యామి తే గాత్రం శీతాంశుసదృశాననే|
తస్మిం స్తస్మిన్ పృథుశ్రోణీ చక్షుర్మమ నిబధ్యతే||20.15||

స|| శీతాంశుసదృశాననే పృథుశ్రోణీ తే యద్యత్ గాత్రం పశామి తస్మిం తస్మిన్ మమ చక్షుః నిబధ్యతే||

||Sloka meanings||

శీతాంశుసదృశాననే - with face like that of a full moon
పృథుశ్రోణీ - with heavy hips
తే యద్యత్ గాత్రం పశ్యామి - whichever limb I see
తస్మిం తస్మిన్ మమ చక్షుః నిబధ్యతే - in that in that my eyes are locked

||Sloka summary||

"With face like that of a full moon and heavy hips, whichever limb I see, limbs which ever limb I see I am unable to extricate my eyes." ||20.15||

||Sloka 20.16||

భవ మైథిలి భార్యా మే మోహ మేనం విసర్జయ|
బహ్వినాం ఉత్తమస్త్రీణాం ఆహృతానామ్ ఇతః తతః||20.16||

స|| మైథిలి మే భార్యా భవ | ఏనం మోహం విసర్జయ | ఆహృతానాం భహ్వీనామ్ మమ ఉత్తమ స్త్రీణాం సర్వాసాం ఏవ అగ్రమహిషీ భవ| తే భద్రమ్ అస్తు ||

||Sloka meanings||

మైథిలి మే భార్యా భవ - Mythili be my wife
ఏనం మోహం విసర్జయ - give up this delusion
ఆహృతానాం భహ్వీనామ్ - of many women brought
మమ ఉత్తమ స్త్రీణాం సర్వాసాం ఏవ - of all the best of my women
అగ్రమహిషీ భవ - be the chief consort .
తే భద్రమ్ అస్తు - you be blessed

||Sloka summary||

"Mythili, be my wife. Give up this delusion. Be my chief consort among all the several wonderful women who have been brought by me and be blessed."||20.16||

||Sloka 20.17||

సర్వాసామేవ భద్రంతే మమాగ్రమహీషీభవ|
లోకేభ్యో యాని రత్నాని సంప్రమథ్యాహృతాని వై||20.17||
తాని మే భీరు సర్వాణి రాజ్యం చైతదహం చ తే|

స|| భీరుః లోకేభ్యః యాని రత్నాని సంప్రమమధ్య ఆహృతాని తాని సర్వాణి ఏతత్ రాజ్యం చ అహం చ తే||

||Sloka meanings||

భీరుః లోకేభ్యః యాని రత్నాని -
Oh Timid lady ! All those gems and precious things from all over the world
సంప్రమమధ్య ఆహృతాని - brought by force
తాని సర్వాణి - all of those
ఏతత్ రాజ్యం చ - this kingdom too
అహం చ తే - and me too are yours

||Sloka summary||

"Oh Timid lady ! All the gems and precious things I brought by force from all over the world, all the kingdom and me too are yours."||20.17||

||Sloka 20.18||

విజిత్య పృథివీం సర్వాం నానానగరమాలినీమ్||20.18||
జనకాయ ప్రదాస్యామి తవ హేతోర్విలాసినీ|

స|| పృథివీం సర్వాం నానా నగరమాలినీం విజిత్య విలాసినీ తవ హేతోః జనకాయ ప్రదాస్యామి ||

||Sloka meanings||

సర్వాం నానా నగరమాలినీం -
of all the different cities forming a garland
పృథివీం విజిత్య - the earth , having won
విలాసినీ తవ హేతోః -O lovely lady for you
జనకాయ ప్రదాస్యామి - give to King Janaka

||Sloka summary||

"Oh Lovely lady! Winning the whole world and all the cities I will give them to Janaka for your sake." ||20.18||

||Sloka 20.19||

నేహ పశ్యామి లోకేఽన్యం యో మే ప్రతిబలో భవేత్ ||20.19||
పశ్యమే సుమహద్వీర్యం అప్రతిద్వన్ద్వమాహవే|

స|| ఇహ లోకే అన్యం మే ప్రతిబలః న | ఆహవే మే సుమహత్ వీర్యం అప్రతిద్వన్ద్వం పశ్య ||

||Sloka meanings||

ఇహ లోకే అన్యం మే ప్రతిబలః న -
in this world there is none equal to me
ఆహవే మే సుమహత్ వీర్యం -
my great strength
ఆహవే అప్రతిద్వన్ద్వం పశ్య -
unrivalled in the battle, see

||Sloka summary||

"In this world there is none equal to me. In battle see my unrivalled great strength."||20.19||

||Sloka 20.20||

అసకృత్ సంయుగే భగ్నా మయా విమృదితధ్వజాః||20.20||
అశక్తాః ప్రత్యనీకేషు స్థాతుం మమ సురాసురాః|

స||మయా అసకృత్ సురాసురాః సంయుగే భగ్నాః విమృదిత ధ్వజాః | మమ ప్రత్యనీకేషు స్థాతుమ్ అశక్తాః||

||Sloka meanings||

మయా అసకృత్ -
by me again and again
సురాసురాః సంయుగే భగ్నాః -
Devas and Asuras having been shattered in the battle
విమృదిత ధ్వజాః - with their flags crushed
మమ ప్రత్యనీకేషు స్థాతుమ్ అశక్తాః -
unable to stand against me

||Sloka summary||

"Again and again Devas and Asuras, with their flags crushed, were shattered in battle unable to stand against me." ||20.20||

||Sloka 20.21,22||

ఇచ్చ మాం క్రియతా మద్య ప్రతికర్మ తవోత్తమమ్||20.21||
సప్రభాణ్యవసజ్యన్తాం తవాఙ్గే భూషణానిచ|
సాధు పశ్యామి తే రూపం సంయుక్తం ప్రతికర్మణా||20.22||

స||మాం ఇచ్ఛ ఆద్య తవ ఉత్తమమ్ ప్రతికర్మ క్రియతామ్| తవ అఙ్గే స ప్రభాణి భూషణాని చ అవసజ్యంతాం | ప్రతికర్మణా సంయుక్తం తే సాధు రూపం పశ్యామి ||

||Sloka meanings||

మాం ఇచ్ఛ - desire me
ఆద్య తవ - today you
ఉత్తమమ్ ప్రతికర్మ క్రియతామ్ - do best decoration
తవ అఙ్గే స ప్రభాణి భూషణాని చ -
radiant ornaments on your limbs
అవసజ్యంతాం - may you wear
సంయుక్తం ప్రతికర్మణా -
decorating yourself in all ways
సాధు పశ్యామి తే రూపం -
your pleasing form I wish to see

||Sloka summary||

"Desire me. You do best decoration. You wear radiant ornaments on your body. I wish you to decorate yourself and see your pleasing form". ||20.21-22||

||Sloka 20.23||

ప్రతికర్మాభి సంయుక్తా దాక్షిణ్యేన వరాననే|
భుంక్ష్వభోగాన్ యథాకామం పిబ భీరు రమస్వ చ||20.23||

స|| వరాననే భీరుః దాక్షిణ్యేన ప్రతికర్మాభి సంయుక్తా యథా కామం భోగాన్ భుంక్ష్వ పిబ రమస్వ చ||

||Sloka meanings||

వరాననే భీరుః -
O Charming lady ! Timid one
దాక్షిణ్యేన ప్రతికర్మాభి సంయుక్తా -
Liberally decorate yourself as you like
యథా కామం భోగాన్ భుంక్ష్వ -
enjoy luxuries as you please
పిబ రమస్వ చ -
drink and enjoy

||Sloka summary||

"O Charming lady ! Timid one ! Liberally decorate yourself as you like, drink and make merry." ||20.23||

||Sloka 20.24||

యథేష్టం చ ప్రయచ్చ త్వం పృథివీం వా ధనాని చ|
లలస్వ మయి విస్రబ్దా ధృష్ట మాజ్ఞాపయస్వ చ||20.24||

స|| త్వం పృథివీమ్ ధనాని చ యథేచ్ఛం ప్రయచ్ఛ| విస్రబ్దా మయి లలస్వ | ఘృష్టం ఆజ్ఞాపయస్వ చ||

||Sloka meanings||

పృథివీమ్ ధనాని చ -
land and wealth
త్వం యథేచ్ఛం ప్రయచ్ఛ -
you give away as you wish
విస్రబ్దా మయి లలస్వ -
being free enjoy with me
ఘృష్టం ఆజ్ఞాపయస్వ చ -
boldly order me.

||Sloka summary||

"Give away land and wealth as you wish. Being free enjoy with me. Boldly order me."||20.24||

||Sloka 20.25||

మత్ప్రసాదా ల్లలన్త్యాశ్చ లలన్తాం భాన్ధవా స్తవ |
బుద్ధిం మామనుపశ్య త్వం శ్రియం భద్రే యశశ్చ మే||20.25||

స|| భద్రే మత్ప్రసాదాత్ లలన్త్యాః తవ బాంధవా లలన్తాం | త్వం మమ ఋద్ధిం యశశ్చ అనుపశ్య|

||Sloka meanings||

భద్రే మత్ప్రసాదాత్ లలన్త్యాః -
Oh Auspicious lady ! By my grace enjoying
తవ బాంధవా లలన్తాం -
your relations too may enjoy
మమ ఋద్ధిం -my wealth
యశశ్చ త్వం అనుపశ్య -
and fame too you see

||Sloka summary||

"Oh Auspicious lady ! By my grace enjoying your relations you too may enjoy. You see my wealth and fame." ||20.25||

||Sloka 20.26||

కిం కరిష్యసి రామేణ సుభగే చీరవాససా|
నిక్షిప్త విజయో రామో గతశ్రీః వనగోచరః||20.26||
వ్రతీ స్థణ్డిలశాయీ చ శఙ్కే జీవతి వా న వా|

స|| సుభగే చీరవాససా రామేణ కిం కరిష్యసి| నిక్షిప్త విజయః గతశ్రీః వనగోచరః వ్రతీ స్థణ్డిలశాయీ చ రామః జీవతి వా న శఙ్కే ||

||Sloka meanings||

సుభగే చీరవాససా రామేణ -
beautiful lady, with Rama who wears bark clothes
కిం కరిష్యసి - what will you do
నిక్షిప్త విజయః గతశ్రీః -
with who renounced victory, lost fortune
వనగోచరః వ్రతీ -
wandering in the forest , following ascetism
స్థణ్డిలశాయీ చ -
sleeping on the ground
రామః జీవతి వా న శఙ్కే -
whether Rama is alive or not is doubtful

||Sloka summary||

"O Beautiful lady ! What will you do with the person in bark robes. With renounced victory, lost fortune, wandering in the forest , following ascetism , sleeping on the ground whether Rama is alive or not I am doubtful." ||20.26||

||Sloka 20.27||

న హి వైదేహి రామ స్త్వాం ద్రష్టుం వాప్యుపలప్స్యతే||20.27||
పురో బలాకై రసితైః మేఘైః జ్యోత్స్నామివావృతమ్|

స|| వైదేహీ రామః త్వం పురోబలాకైః అసితైః మేఘైః ఆవృతాం జ్యోత్స్నాం ఇవ ద్రష్టుం వా పి న హి ఉపలప్స్యతే||

||Sloka meanings||

వైదేహీ -O Vaidehi
పురోబలాకైః అసితైః -
the cranes flying in the front
మేఘైః ఆవృతాం జ్యోత్స్నాం ఇవ -
cannot see the moon rays veiled by the clouds
రామః త్వం ద్రష్టుం వా పి - for Rama too to see you
న హి ఉపలప్స్యతే - is not possible .

||Sloka summary||

"Oh Vaidehi ! Rama too may not even be able to see you, like the cranes flying in the front cannot see the moon rays veiled by the clouds." ||20.27||

||Sloka 20.28||

న చాపి మమ హస్తా త్త్వామ్ ప్రాప్తు మర్హతి రాఘవః||20.28||
హిరణ్యకశిపుః కీర్తిం ఇంద్రహస్తగతామివ|

స|| హిరణ్యకశిపుః ఇన్ద్రహస్త గతాం కీర్తిం ఇవ రాఘవః మమ హస్తాత్ త్వాం ప్రాప్తుం న చాపి అర్హతి||

||Sloka meanings||.

హిరణ్యకశిపుః ఇన్ద్రహస్తగతాం కీర్తిం ఇవ -
like Hiranyakasipu was able to get back Certhiids wife from the hands of Indra
రాఘవః మమ హస్తాత్ -
from my hands Raghava
త్వాం ప్రాప్తుం న చాపి అర్హతి -
not possible to get you

||Sloka summary||

"Raghava will not be able to get you back from my hands like Hiranyakasipu was able to get back his wife Kirti from the hands of Indra." ||20.28||

||Sloka 20.29||

చారుస్మితే చారుదతి చారునేత్రే విలాసిని|| 20.29||
మనోహరసి మే భీరు సుపర్ణః పన్నగం యథా|

స||చారుస్మితే చారుదతి చారునేత్రే విలాసిని భీరు సుపర్ణః పన్నగం యథా మమ మనః హరసి||

||Sloka meanings||

చారుస్మితే చారుదతి -
Lady of charming smile and beautiful teeth
చారునేత్రే విలాసిని భీరు -
of beautiful luxurious eyes and timid lady
సుపర్ణః పన్నగం యథా -
like the Garuda snatching away a serpent.
మమ మనః హరసి -
you have captivated my mind

||Sloka summary||

"Lady of charming smile, lady of beautiful teeth , beautiful eyes luxurious and timid lady you have captivated my mind like the Garuda snatching away a serpent. ||20.29||

||Sloka 20.30||

క్లిష్ట కౌశేయవసనాం తన్వీ మప్యనలఙ్కృతామ్||20.30||
తాం దృష్ట్వా స్వేషు దారేషు రతిం నోపలభామ్యహమ్|

స|| క్లిష్టకౌశేయవసనాం తన్వీం త్వాం అనలంకృతాం అపి దృష్ట్వా అహం స్వేషు దారేషు రతిం న ఉపలభామి||

||Sloka meanings||

క్లిష్టకౌశేయవసనాం - wearing spoiled silk clothes
అనలంకృతాం అపి - though not adorned
తన్వీం త్వాం దృష్ట్వా - oh tender woman seeing you I
అహం స్వేషు దారేషు - with my wives
అహం రతిం న ఉపలభామి -
I am not finding love in my other wives

||Sloka summary||

"Oh Tender woman wearing spoiled silk clothes, though not adorned, seeing you I am not finding love in my other wives. " ||20.30||

||Sloka 20.31||

అన్తఃపుర నివాసిన్యః స్త్రియః సర్వగుణాన్వితాః||20.31||
యావంత్యో మమ సర్వాసామ్ ఐశ్వ్వర్యం కురు జానకి|

స|| జానకీ మమ స్త్రియః అన్తఃపురనివాసిన్యః యావన్త్యః సర్వగుణాన్వితాః | సర్వాసాం ఇశ్వర్యం కురు||

||Sloka meanings||

జానకీ స్త్రియః మమ అన్తఃపురనివాసిన్యః -
O Janaki, ladies of my harem
యావన్త్యః సర్వగుణాన్వితాః -
many of them are endowed with all attributes
సర్వాసాం ఐశ్వర్యం కురు -
exercise authority on all of them

||Sloka summary||

"ఓ జానకీ నా అంతః పురములో ఉన్న స్త్రీలు చాలామంది సర్వగుణ సంపన్నులు. నీవు వారందరిపై అధిపత్యము వహించుము". ||20.31||

"O Janaki, many of the ladies of my harem are endowed with all attributes . You exercise authority on all of them." ||20.31||

||Sloka 20.32||

మమ హ్యసితకేశాంతే త్రైలోక్యప్రవరా స్స్త్రియః||20.32||
తాస్త్వాం పరిచరిష్యన్తి శ్రియ మప్సరసో యథా|

స|| అసితకేశాంతే మమ తాః త్రైలోక్య ప్రవరాః స్త్రియః అప్సరసః శ్రియం యథా త్వాం పరిచరిష్యన్తి||

||Sloka meanings||

అసితకేశాంతే -
Oh lady with dark hair
మమ తాః త్రైలోక్య ప్రవరాః స్త్రియః -
my women, the best among the women in the three worlds
అప్సరసః శ్రియం యథా -
like Apsarasas attending on Lakshmi
త్వాం పరిచరిష్యన్తి -
they will serve you

||Sloka summary||

"O lady with black hair, the best among the women in the three worlds, Apsaras who are mine will attend on you like Goddess Lakshmi." ||20.32||

||Sloka 20.33||

యాని వైశ్రవణే సుభ్రు రత్నాని ధనాని చ||20.33||
తాని లోకాంశ్చ సుశ్రోణి మాం చ భుఙ్క్ష్వ యథా సుఖమ్|

స|| సుశ్రోణి సుభృ వైశ్రవణే యాని రత్నాని ధనాని చ తాని లోకాంశ్చ మాం చ యథాసుఖం భుఙ్క్ష్వ||

||Sloka meanings||

సుశ్రోణి సుభృ - Lady of beautiful hips, beautiful eyebrows
వైశ్రవణే యాని రత్నాని ధనాని చ - whatever gems and wealth Kubera had
తాని లోకాంశ్చ మాం చ - that , the worlds and me too
యథాసుఖం భుఙ్క్ష్వ - enjoy as you please

||Sloka summary||

"Oh Lady of beautiful hips, beautiful eyebrows you be happy and enjoy with whatever gems and wealth and those worlds as well including me." ||20.33||

||Sloka 20.34||

న రామస్తపసా దేవి న బలేన న విక్రమైః|
న ధనేన మయా తుల్యః తేజసా యశసాఽపి వా||20.34||

స|| దేవీ రామః తపసా మయా న తుల్యః | న బలేన విక్రమైః చ|న ధనేన తేజసా యశసా అపి వా||

||Sloka meanings||

రామః తపసా మయా న తుల్యః -
Rama is not my equal in penance
న బలేన విక్రమైః చ -
not in prowess or valor
న ధనేన తేజసా యశసా అపి వా -
\not in wealth, brilliance or fame too

||Sloka summary||

"Oh Devi , Rama is not my equal in penance. Not in prowess or valor. Not in wealth, brilliance or fame too." ||20.34||

||Sloka 20.35||

పిబ విహర రమస్వ భుఙ్క్ష్వ భోగాన్
ధననిచయం ప్రదిశామి మేదినీం చ|
మయి లల లలనే యథాసుఖం త్వం
త్వయి చ సమేత్య లలన్తు బాన్ధవాస్తే || 20.35||

స||లలనే ధననిచయం మేదినీం చ త్వం ప్రదిశామి |పిబ విహర రమస్వ | భోగాన్ యథాయుక్తం మయి లల| తే బాన్ధవాః సమేత్య త్వయి లలన్తు||

||Sloka meanings||

లలనే ధననిచయం మేదినీం చ -
delightful one, Heaps of riches as well as lands
త్వం ప్రదిశామి -
I am presenting to you
పిబ విహర రమస్వ -
drink, sport and enjoy
భోగాన్ యథాయుక్తం మయి లల -
enjoy all pleasures enjoy as you please
తే బాన్ధవాః సమేత్య త్వయి లలన్తు -
enjoy along with your relations

||Sloka summary||

"Oh delightful one, Heaps of riches as well as lands I am presenting to you. Drink, sport and enjoy. All enjoy all pleasures enjoy as you please. Enjoy along with your relations." ||20.35||

||Sloka 20.36||

కుసుమిత తరుజాల సంతతాని
భ్రమరయుతాని సముద్రతీరజాని|
కనక విమల హారభూషితాఙ్గి
విహర మయా సహ భీరు కాననాని||20.36||

స|| భీరు కనక విమల హారభూషితాంగీ కుసుమిత తరుజాల సంతతాని భ్రమరయుతాని సముద్రతీరజాని కాననాని మయా సహ విహర||

||Sloka meanings||

భీరు కనక విమల హారభూషితాంగీ -
Oh Timid one, deck yourself with pure gold necklaces
కుసుమిత తరుజాల సంతతాని -
groves full of trees with blossoms
భ్రమరయుతాని సముద్రతీరజాని కాననాని -
sea side forest groves with swarms of bees
మయా సహ విహర -
you may enjoy with me

||Sloka summary||

Oh Timid one ! Deck yourself with pure gold necklaces. Enjoy along with me in the enchanting sea side forest groves full of trees with swarms of bees. ||20.36||

Ravana's words in the end "Drink, sport and enjoy. Enjoy all pleasures with me as you please. Enjoy along with your relations" have a lilt. The poet's poetic lines with a lilt, give a hint of a man walking with swagger, blinded by his assumptions of power.

That is where a mind full of ego positions a man.

In these Slokas, Ravana presses Sita to leave Rama from her mind and enjoy the life . He praises Sita saying even the creator will want her. He puts down Rama as a simple wanderer in the forest.

Those are all the words of one whose ego is at its height. Ego boosted by mind with the wealth, the indulgence tries to distance the man from the search of Self

The poet is presenting the push of the mind towards the path of "pleasant". The path described by Yama to Nachiketa, the path that is not to be followed.

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే వింశస్సర్గః||

Thus ends the Sarga 20 in Sundarakanda of Shrimad Valmiki Ramayan composed by Valmiki.

||om tat sat ||