||Sundarakanda ||
|| Sarga 37||( Slokas in Gujarati )
हरिः ओम्
Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
||ઓમ્ તત્ સત્||
સુન્દરકાંડ.
અથ સપ્તત્રિંશસ્સર્ગઃ
સીતા તદ્વચનં શ્રુત્વા પૂર્ણચંદ્ર નિભાનના|
હનૂમંત મુવાચેદં ધર્માર્થસહિતં વચઃ||1||
અમૃતં વિષસંસ્પૃષ્ટં ત્વયા વાનરભાષિતમ્|
યચ્ચ નાન્યમના રામો યચ્ચ શોકપરાયણઃ||2||
ઐશ્વર્યે વા સુવિસ્તીર્ણે વ્યસને વા સુદારુણે|
રજ્જ્વેવ પુરુષં બદ્ધ્વા કૃતાંતં પરિકર્ષતિ||3||
વિધિર્નૂનમસંહાર્યઃ પ્રાણિનાં પ્લવગોત્તમઃ|
સૌમિત્રં માં ચ રામં ચ વ્યસનૈઃ પશ્ય મોહિતાન્||4||
શોકસ્યાસ્ય કદા પારં રાઘવોsધિગમિષ્યતિ|
પ્લવમાનઃ પરિશ્રાંતો હતનૌ સ્સાગરે યથા||5||
રાક્ષાસાનાં વધં કૃત્વા સૂદયિત્વા ચ રાવણં|
લંકા મુન્મૂલિતાં કૃત્વા કદા દ્રક્ષ્યતિ માં પતિઃ||6||
સ વાચ્ય સ્સંવત્સર સ્વેતિ યાવ દેવ ન પૂર્યતે|
અયં સંવત્સરઃ કાલઃ તાવદ્ધિ મમ જીવિતમ્||7||
વર્તતે દશમે માસો દ્વૌતુ શેષૌ પ્લવંગમ|
રાવણેન નૃશંસેન સમયો યઃ કૃતો મમ||8||
વિભીષણેન ચ ભ્રાત્રા મમ નિર્યાતનં પ્રતિ|
અનુનીતઃ પ્રયત્નેન ન ચ તત્ કુરુતે મતિમ્||9||
મમ પ્રતિ પ્રદાનં હિ રાવણસ્ય ન રોચતે|
રાવણં માર્ગતે સંખ્યે મૃત્યુઃ કાલવશં ગતમ્||10||
જ્યેષ્ઠા કન્યાsનલા નામ વિભીષણ સુતા કપે|
તયા મમેદ માખ્યાતં માત્રા પ્રહિતયા સ્વયમ્||11||
અસંશયં હરિશ્રેષ્ઠ ક્ષિપ્રં માં પ્રાપ્સ્યતે પતિઃ|
અંતરાત્મા હિ મે શુદ્ધઃ તસ્મિં શ્ચ બહવો ગુણાઃ||12||
ઉત્સાહઃ પૌરુષં સત્ત્વ માનૃશંસ્યં કૃતજ્ઞતા|
વિક્રમશ્ચ પ્રભાવશ્ચ સંતિ વાનર રાઘવે||13||
ચતુર્દશ સહસ્રાણી રાક્ષસાનાં જઘાન યઃ|
જનસ્થાને વિના ભ્રાત્રા શત્રુઃ કઃ તસ્ય નો દ્વિજેત્||14||
ન સ શક્ય સ્તુલયિતું વ્યસનૈઃ પુરુષર્ષભ|
અહં તસ્ય પ્રભાવજ્ઞા શક્રસ્યેવ પુલોમજા||15||
શરજાલાંશુમાન્ શૂરઃ કપે રામદિવાકરઃ|
શત્રુરક્ષોમયં તોયં ઉપશોષં નયિષ્યતિ||16||
ઇતિ સંજલ્પમાનાં તાં રામાર્થે શોકકર્ષિતામ્|
અશ્રુસંપૂર્ણનયનાં ઉવાચ વચનં કપિઃ||17||
શ્રુત્વૈવતુ વચો મહ્યં ક્ષિપ્ર મેષ્યતિ રાઘવઃ|
ચમૂં પ્રકર્ષન્મહતીં હર્યૃક્ષગણસંકુલામ્||18||
અથવા મોચયિષ્યામિ ત્વાં અદ્યૈવ વરાનને|
અસ્માત્ દુઃખાત્ ઉપારોહ મમ પૃષ્ઠમનિંદિતે||19||
ત્વાં હિ પૃષ્ઠગતાં કૃત્વા સંતરિષ્યામિ સાગરમ્|
શક્તિ રસ્તિહિ મે વોઢું લંકા મપિ સ રાવણમ્||20||
અહં પ્રસ્રવણ સ્થાય રાઘવાયાદ્ય મૈથિલિ|
પ્રાપયિષ્યામિ શક્રાય હવ્યં હુત મિવાનલઃ||21||
દ્રક્ષ સ્યદ્યૈવ વૈદેહિ રાઘવં સહ લક્ષ્મણમ્|
વ્યવસાય સમાયુક્તં વિષ્ણું દૈત્યવથે યથા||22||
ત્વદ્દર્શનકૃતોત્સાહમાશ્રમસ્થં મહાબલમ્|
પુરંદર મિવાસીનં નાકરાજસ્ય મૂર્થનિ||23||
પૃષ્ઠમારોહ મેદેવી મા વિકાંક્ષસ્વ શોભને|
યોગમન્વિચ્છ રામેણ શશાંકે નેવ રોહિણી||24||
કથયંતીવ ચંદ્રેણ સૂર્યેણ ચ મહાર્ચિષા|
મત્પૃષ્ઠમધિરુહ્ય ત્વં તરાssકાશમહાર્ણવૌ||25||
ન હિ મે સંપ્રયાતસ્ય ત્વા મિતો નયતોsંગને|
અનુગંતું ગતિં શક્તા સ્સર્વે લંકાનિવાસિનઃ||26||
યથાવાહ મિહ પ્રાપ્તઃ તથૈવાહમસંશયઃ|
યાસ્યામિ પશ્ય વૈદેહી ત્વામુદ્યમ વિહાયસમ્||27||
મૈથિલી તુ હરિશ્રેષ્ઠાત્ શ્રુત્વા વચનમદ્ભુતમ્|
હર્ષવિસ્મિત સર્વાંગી હનુમંત મથાબ્રવીત્||28||
હનુમન્ દૂર મધ્વાનં કથં માં વોઢુમિચ્છસિ|
તદેવ ખલુ તે મન્યે કપિત્વં હરિયૂથપ||29||
કથં વાલ્પશરીરસ્ત્વં મામિતો નેતુ મિચ્છસિ|
સકાશં માનવેંદ્રસ્ય ભર્તુર્મે પ્લવગર્ષભ||30||
સીતાયા વચનં શ્રુત્વા હનુમાન્ મારુતાત્મજઃ|
ચિંતયામાસ લક્ષ્મીવાન્નવં પરિભવં કૃતમ્||31||
ન મે જાનાતિ સત્ત્વં વા પ્રભાવં વાsસિતેક્ષણા|
તસ્માત્ પશ્યતુ વૈદેહી યદ્રૂપં મમ કામતઃ||32||
ઇતિ સંચિત્ય હનુમાંસ્તદા પ્લવગસત્તમઃ|
દર્શયામાસ વૈદેહ્યાઃ સ્વરૂપ મરિમર્દનઃ||33||
સ તસ્માત્પાદપાદ્ધીમાનાપ્લુત્ય પ્લવગર્ષભઃ|
તતો વર્થિતુ મારેભે સીતાપ્રત્યયકારણાત્||34||
મેરુમંદર સંકાશો બભૌ દીપ્તાનલપ્રભઃ|
અગ્રતો વ્યવતસ્થે ચ સીતાયા વાનરોત્તમઃ||35||
હરિઃ પર્વત સંકાશઃ તામ્રવક્ત્રો મહાબલઃ|
વજ્રદંષ્ટ્રો નખો ભીમો વૈદેહીં ઇદમબ્રવીત્||36||
સપર્વતવનોદ્દેશાં સાટ્ટપ્રાકાર તોરણામ્|
લંકા મિમાં સ નાધાં વા નયિતું શક્તિ રસ્તિ મે||37||
તદવસ્થાપ્યતાં બુદ્ધિ રલં દેવિ વિકાંક્ષયા|
વિશોકં કુરુ વૈદેહિ રાઘવં સહ લક્ષ્મણમ્||38||
તં દૃષ્ટ્વા ભીમસંકાશં ઉવાચ જનકાત્મજા|
પદ્મપત્રવિશાલાક્ષી મારુત સ્યૌરસં સુતં||39||
તવસત્વં બલં ચૈવ વિજાનામિ મહાકપે|
વાયોરિવ ગતિં ચૈવ તેજશ્ચાગ્નેરિવાદ્ભુતમ્||40||
પ્રાકૃતોsન્યઃ કથં ચેમાં ભૂમિ માગંતુ મર્હતિ|
ઉદધે રપ્રમેયસ્ય પારં વાનરપુંગવ||41||
જાનામિ ગમને શક્તિં નયને ચાપિ તે મમ|
અવશ્યં સંપ્રધા ર્યાશુ કાર્યસિદ્ધિ ર્મહાત્મનઃ||42||
અયુક્તં તુ કપિશ્રેષ્ઠ મમ ગંતું ત્વયાsનઘ|
વાયુવેગ સવેગસ્ય વેગો માં મોહયેત્તવ||43||
અહમાકાશ માપન્ના હ્યુપર્યુપરિ સાગરમ્|
પ્રપતેયં હિ તે પૃષ્ઠાદ્ભયાદ્વેગેન ગચ્છતઃ||44||
પતિતા સાગરે ચાહં તિમિનક્રઝુષાકુલે|
ભવેય માશુ વિવશા યાદસામન્નમુત્તમમ્||45||
ન ચ શક્ષ્યે ત્વયા સાર્થં ગંતું શત્રુવિનાશન|
કળત્રવતિ સંદેહઃ ત્વય્યપિ સ્યાદસંશયઃ||46||
હ્રિયમાણાં તુ માં દૃષ્ટ્વા રાક્ષસા ભીમવિક્રમાઃ|
અનુગચ્છેયુ રાદિષ્ટા રાવણેન દુરાત્મના||47||
તૈસ્ત્વં પરિવૃત શ્શૂરૈઃ શૂલ મુદ્ગર પાણિભિઃ|
ભવેસ્ત્વં સંશયં પ્રાપ્તો મયા વીર કળત્રવાન્||48||
સાયુધો બહવો વ્યોમ્નિ રાક્ષાસાસ્ત્વં નિરાયુધઃ|
કથં શક્ષ્યસિ સંયાતું માં ચૈવ પરિરક્ષિતુમ્||49||
યુધ્યમાનસ્ય રક્ષોભિઃ તવ તૈઃ ક્રૂરકર્મભિઃ|
પ્રપતેયં હિ તે પૃષ્ઠાત્ ભયાર્તા કપિસત્તમ||50||
અથ રક્ષાંસિ ભીમાનિ મહંતિ બલવંતિ ચ|
કથંચિત્ સાંપરાયે ત્વાં જયેયુઃ કપિસત્તમ||51||
અથવા યુધ્યમાનસ્ય પતેયં વિમુખસ્ય તે|
પતિતાં ચ ગૃહીત્વા માં નયેયુઃ પાપરાક્ષસાઃ||52||
માં વા હરેયુ સ્ત્વદ્દસ્તાદ્વિશસેયુરથાપિ વા|
અવ્યવસ્થૌ હિ દૃશ્યેતે યુદ્ધે જયાપરાજયૌ||53||
અહં વાપિ વિપદ્યેયં રક્ષોભિ રભિતર્જિતા|
ત્વત્પ્રયત્નો હરિશ્રેષ્ઠ ભવે ન્નિષ્ફલ એવ તુ||54||
કામં ત્વ મસિ પર્યાપ્તો નિહંતું સર્વરાક્ષસાન્ |
રાઘવસ્ય યશો હીયેત્ત્વયા શસ્તૈસ્તુ રાક્ષસૈઃ||55||
અથવાssદાયા રક્ષાંસિ ન્યસેયુ સ્સંવૃતે હિ મામ્|
યત્ર તે નાભિજાનીયુર્હરયો નાપિ રાઘવૌ||56||
આરંભસ્તુ મદર્થો યં તતસ્તવ નિરર્થકઃ|
ત્વયા હિ સહ રામસ્ય મહાનાગમને ગુણઃ||57||
મયિ જીવિત માયત્તં રાઘવસ્ય મહાત્મનઃ|
ભાતૄણાં ચ મહાબાહો તવ રાજ કુલસ્ય ચ||58||
તૌ નિરાશૌ મદર્થં તુ શોકસંતાપકર્શિતૌ|
સહ સર્વર્ક્ષહરિભિસ્ત્યક્ષતઃ પ્રાણ સંગ્રહમ્||59||
ભર્તૃ ભક્તિં પુરસ્કૃત્ય રામાદન્યસ્ય વાનર|
ન સ્પૃશામિ શરીરં તુ પુંસો વાનર પુંગવ||60||
યદહં ગાત્ર સંસ્પર્શં રાવણસ્ય બલાદ્ગતા|
અનીશા કિં કરિષ્યામિ વિનાથા વિવશા સતી||61||
યદિ રામો દશગ્રીવમિહ હત્વા સ બાંધવમ્|
મામિતો ગૃહ્ય ગચ્છેત્તત્તસ્ય સદૃશં ભવેત્||62||
શ્રુતા હિ દૃષ્ટા શ્ચ મયા પરાક્રમા મહત્મનસ્તસ્ય રણાવિમર્દિનઃ|
સ દેવગંધર્વભુજંગરાક્ષસા ભવંતિ રામેણ સમા હિ સંયુગે||63||
સમીક્ષ્ય તં સંયતિ ચિત્રકાર્મુકમ્ મહાબલં વાસવતુલ્યવિક્રમમ્|
સ લક્ષ્મણં કો વિષહેત રાઘવમ્ હૂતાશનં દીપ્ત મિવાનિલેરિતમ્||64||
સ લક્ષ્મણં રાઘવ માજિમર્દનમ્ દિશાગજં મત્તમિવ વ્યવસ્થિતમ્|
સ હેત કો વાનરમુખ્ય સંયુગે યુગાંત સૂર્યપ્રતિમં શરાર્ચિષમ્||65||
સ મે હરિશ્રેષ્ઠ સ લક્ષ્મણં પતિં સયૂધપં ક્ષિપ્ર મિહોપપાદય|
ચિરાય રામં પ્રતિ શોકકર્શિતામ્ કુરુષ્વ માં વાનરમુખ્ય હર્ષિતાં||66||
ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્રામાયણે આદિકાવ્યે વાલ્મીકીયે
ચતુર્વિંશત્ સહસ્રિકાયાં સંહિતાયામ્
શ્રીમત્સુન્દરકાંડે સપ્તત્રિંશસ્સર્ગઃ ||
|| Om tat sat ||