Sanskrit Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English

|| om tat sat||

Sundarakanda
Sarga 34

Sita gave her introduction, saying she is the wife of valiant Rama ('ಭಾರ್ಯಾ ರಾಮಸ್ಯ ಧೀಮತಃ'); She also confirmed her helplessness saying she will give up her life after the deadline set by Ravana ( "ತತಃ ತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಜೀವಿತಂ')

Hanuma has already resolved that assuring Sita is his first duty. Now Hanuman goes about that task in this Sarga,

We continue with Slokas of thirty fourth Sarga.

|| Sloka 34.01||

ತಸ್ಯಾತ್ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಹನುಮಾನ್ ಹರಿಯೂಧಪಃ|
ದುಃಖಾ ದುಃಖಾಭಿಭೂತಾಯಾಃ ಸಾಂತ್ವ ಮುತ್ತರ ಮಬ್ರವೀತ್||34.01||

ಸ|| ಹರಿಯೂಧಪಃ ದುಃಖಾತ್ ದುಃಖಾಭಿಭೂತಾಯಾಃ ತಸ್ಯಾಃ ತತ್ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸಾಂತ್ವಂ ಉತ್ತರಂ ಅಬ್ರವೀತ್||

|| Sloka meanings||

ದುಃಖಾತ್ ದುಃಖಾಭಿಭೂತಾಯಾಃ-
one overwhelmed with sorrow
ತಸ್ಯಾಃ ತತ್ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ -
hearing her words
ಹರಿಯೂಧಪಃ ಸಾಂತ್ವಂ ಉತ್ತರಂ ಅಬ್ರವೀತ್ -
Hanuman spoke words of consolation in reply.

|| Sloka summary||

Hearing the words of the one who was overwhelmed with sadness, Hanuman spoke words of consolation in reply.||34.01||

|| Sloka 34.02||

ಅಹಂ ರಾಮಸ್ಯ ಸಂದೇಶಾತ್ ದೇವಿ ದೂತಸ್ತವಾಗತಃ|
ವೈದೇಹೀ ಕುಶಲೀ ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ಚ ಕೌಶಲಮಬ್ರವೀತ್||34.02||

ಸ|| ದೇವೀ ಅಹಂ ರಾಮಸ್ಯ ದೂತಃ ತವ ಸಂದೇಶಾತ್ ಆಗತಃ| ವೈದೇಹೀ ಕುಶಲೀ ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ಚ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್||

|| Sloka meanings||

ದೇವೀ ಅಹಂ ರಾಮಸ್ಯ ದೂತಃ -
O Devi, I am Rama's messenger,
ತವ ಸಂದೇಶಾತ್ ಆಗತಃ -
came here ordered for you
ವೈದೇಹೀ ಕುಶಲೀ ರಾಮಃ -
Vaidehi! Rama who is well
ತ್ವಾಂ ಚ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ -
enquiring about your welfare.

|| Sloka summary||

"Oh Devi ! I am Rama's messenger, came here for you on his orders. Oh Vaidehi! Rama who is well, is enquiring your welfare."||34.02||

|| Sloka 34.03||

ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಮಸ್ತ್ರಂ ವೇದಾಂಶ್ಚ ವೇದ ವೇದವಿದಾಂ ವರಃ|
ಸ ತ್ವಾ ದಾಶರಥೀ ರಾಮೋ ದೇವಿ ಕೌಶಲ ಮಬ್ರವೀತ್||34.03||

ಸ|| ವೇದವಿದಾಂ ವರಃ ಯಃ ಬ್ರಹ್ಮಮ್ ಅಸ್ತ್ರಂ ಚ ವೇದಾಂಶ್ಚ ವೇದ ಸಃ ದಾಶರಥೀ ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ |

|| Sloka meanings||

ವೇದವಿದಾಂ ವರಃ -
the one who knows all Vedas
ಯಃ ಬ್ರಹ್ಮಮ್ ಅಸ್ತ್ರಂ ಚ ವೇದಾಂಶ್ಚ ವೇದ -
one who knows Brahma astra and Vedas too
ಸಃ ದಾಶರಥೀ -
that one who is a son of Dasaratha
ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ -
that Rama asks about your welfare. "

|| Sloka summary||

"The one who knows all Vedas, who knows Brahma astra and Vedas too, who is a son of Dasaratha, that Rama asks about your welfare. "

|| Sloka 34.04||

ಲಕ್ಷ್ಮಣಶ್ಚ ಮಹಾತೇಜಾ ಭರ್ತುಸ್ತೇಽನುಚರಃ ಪ್ರಿಯಃ|
ಕೃತವಾನ್ ಶೋಕಸಂತಪ್ತಃ ಶಿರಸಾ ತೇ ಅಭಿವಾದನಮ್||34.04||

ಸ|| ತೇ ಭರ್ತುಃ ಅನುಚರಃ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ ಚ ಶೋಕಸಂತಪ್ತಃ ತೇ ಶಿರಸಾ ಅಭಿವಾದನಂ ಕೃತವಾನ್ ||

|| Sloka meanings||

ತೇ ಭರ್ತುಃ ಅನುಚರಃ -
Your husband's follower
ಮಹಾತೇಜಾಃ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ ಚ -
very mighty Lakshmana also
ಶೋಕಸಂತಪ್ತಃ -
immersed in grief
ತೇ ಶಿರಸಾ ಅಭಿವಾದನಂ ಕೃತವಾನ್ -
offers salutations to you bowing his head.

|| Sloka summary||

"Your husband's follower, the very mighty Lakshmana immersed in grief, bowing his head, offers salutations to you."||34.04||

|| Sloka 34.05|

ಸಾ ತಯೋಃ ಕುಶಲಂ ದೇವೀ ನಿಶಮ್ಯ ನರಸಿಂಹಯೋಃ|
ಪ್ರೀತಿಸಂಹೃಷ್ಟ ಸರ್ವಾಂಗೀ ಹನೂಮಂತಂ ಅಥಾಬ್ರವೀತ್||34.05||

ಸ|| ಅಥ ಸಾ ದೇವೀ ಪ್ರೀತಿಸಂಹೃಷ್ಟಸರ್ವಾಂಗೀ ತಯೋಃ ನರಸಿಂಹಯೋಃ ಕುಶಲಂ ನಿಶಮ್ಯ ಪ್ರೀತಿ ಸಂಹೃಷ್ಟಃ ಹನುಮಂತಂ ಅಬ್ರವೀತ್||

|| Sloka meanings||

ಅಥ ಸಾ ದೇವೀ -
then that lady
ಪ್ರೀತಿಸಂಹೃಷ್ಟಸರ್ವಾಂಗೀ -
experiencing pleasure all over her limbs,
ತಯೋಃ ನರಸಿಂಹಯೋಃ ಕುಶಲಂ ನಿಶಮ್ಯ -
hearing the welfare of the two lions among men
ಪ್ರೀತಿ ಸಂಹೃಷ್ಟಃ - delightedly
ಹನುಮಂತಂ ಅಬ್ರವೀತ್ -
spoke to Hanuman

|| Sloka summary||

"Then that lady experiencing pleasure all over her limbs, hearing the welfare of the two lions among men, spoke to Hanuman."||34.05||

|| Sloka 34.06||

ಕಲ್ಯಾಣೀ ಬತಗಾಥೇಯಂ ಲೌಕೀಕಿ ಪ್ರತಿಭಾತಿ ಮಾ|
ಏತಿ ಜೀವಿತಮಾನಂದೋ ನರಂ ವರ್ಷಶತಾದಪಿ||34.06||

ಸ||] ಜೀವಂತಂ ನರಂ ವರ್ಷಶತಾದಪಿ ಜೀವಂತಂ (ತದಾ) ಆನಂದಃ ಏತಿ ಲೌಕೀಕಿ ಗಾಧಾ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಇತಿ ಮೇ ಪ್ರತಿಭಾತಿ||

|| Sloka meanings||

ನರಂ ವರ್ಷಶತಾದಪಿ ಜೀವಂತಂ -
the human being if he lives hundred years
(ತದಾ) ಆನಂದಃ ಏತಿ -
finds happiness
ಲೌಕೀಕಿ ಗಾಧಾ -
that popular adage
ಕಲ್ಯಾಣಿ ಇತಿ ಮೇ ಪ್ರತಿಭಾತಿ -
appears to me as auspicious

|| Sloka summary||

"The popular adage that ' the human being who lives hundred years finds happiness ', appears to me as true". ||34.06||

That adage is as follows."ಏತಿ ಜೀವನ್ತಿ ಮಾನಂದೋ ನರಂ ವರ್ಷ ಶತಾದಪಿ"
" Human being who lives hundred years finds happiness"

That is just not an adage. It is also a spiritual truth according to Appalacharyulu.

Bliss is Brahman. Jiva separated from Brahman, is lost in world of sorrows. Separated Jiva goes through many cycles of birth and rebirth. After many such cycles his focus moves towards spirituality. With spirituality he experiences the Bliss. That 'Bliss' is Brahman. Experiencing the bliss is attaining Brahman. Attaining Brahman is the true completion of life cycle. Thus, life cycle is not a cycle of birth and death. The life cycle is complete only when one experiences Brahman. Thus, the life cycle truly ends with bliss.

Thus, Appalacharyulu garu says the Jiva separated from Brahman, reuniting Brahma is the completion of Life cycle.
That is the hundred years of Life cycle.

Thus, the true meaning of the adage, "achieving happiness if one completes life cycle of Hundred years" is about man experiencing Brahman, if he is at it.

That life cycle always ends in delight. That is also why in the Hindu tradition, the great epics and dramas which replicate worldly life, always conclude in happiness.

There is another point to be noted here , according to Appalacharyulu garu. The man did not attain happiness or delight. "ಆನಂದಃ ನರಂ ಏತಿ"- "Bliss envelops the man". The Jiva or man did not attain the Bhagavan. When the man turns his mind towards spirituality, becomes obsessed with spiritual matters, Bhagavan out of love envelops him. The bliss or experiencing of Brahman happens.

Does everybody experience Brahman? How does that happen? After how many years one experiences Brahman?
The answers to all these questions are thus embedded in the adage."ಏತಿ ಜೀವನ್ತಿ ಮಾನಂದೋ ನರಂ ವರ್ಷ ಶತಾದಪಿ"

Sita says that with grateful feeling , having learnt about welfare of Rama Lakshmana, Sita

|| Sloka 34.07||

ತಯಾ ಸಮಾಗತೇ ತಸ್ಮಿನ್ ಪ್ರೀತಿರುತ್ಪಾದಿತಾದ್ಭುತಾ|
ಪರಸ್ಪರೇಣ ಚಾಲಾಪಂ ವಿಶ್ವಸ್ತೌತೌ ಪ್ರಚಕ್ರತುಃ||34.07||

ಸ|| ಸಮಾಗತೇ ತಸ್ಮಿನ್ ತಥಾ ಅದ್ಭುತಾ ಪ್ರೀತಿಃ ಉತ್ಪಾದಿತಾ | ತೌ ವಿಶ್ವಸ್ತೌ ಪರಸ್ಪರೇಣ ಆಲಾಪಂ ಚ ಚಕ್ರತುಃ||

|| Sloka meanings||

ಸಮಾಗತೇ ತಸ್ಮಿನ್ ತಥಾ -
thus as they got together
ಅದ್ಭುತಾ ಪ್ರೀತಿಃ ಉತ್ಪಾದಿತಾ -
wonderful pleasure was created
ತೌ ವಿಶ್ವಸ್ತೌ -
both confiding in each other
ಪರಸ್ಪರೇಣ ಆಲಾಪಂ ಚ ಚಕ್ರತುಃ -
both started talking

|| Sloka summary||

"As they got together, wonderful pleasure was felt. Both of them felt confidence in each other and conversed." ||34.07||

|| Sloka 34.08||

ತಸ್ಯಾಃ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಹನುಮಾನ್ ಹರಿಯೂಧಪಃ|
ಸೀತಾಯಾಃ ಶೋಕದೀನಾಯಾಃ ಸಮೀಪಮುಪಚಕ್ರಮೇ||34.08||

ಸ|| ಹನುಮಾನ್ ಹರಿಯೂಧಪಃ ಸೀತಾಯಾಃ ಶೋಕದೀನಾಯಾಃ ತಸ್ಯಾಃ ಸಮೀಪಂ ಉಪಚಕ್ರಮೇ ||

|| Sloka meanings||

ಹನುಮಾನ್ ಹರಿಯೂಧಪಃ -
Hanuman the best among Vanaras
ಸೀತಾಯಾಃ ಶೋಕದೀನಾಯಾಃ -
of Sita who is stricken with grief
ತಸ್ಯಾಃ ಸಮೀಪಂ ಉಪಚಕ್ರಮೇ -
moved close to her

|| Sloka summary||

"Hanuman the best among Vanaras moved nearer to Sita, who was stricken with grief."||34.08||

|| Sloka 34.09||

ಯಥಾ ಯಥಾ ಸಮೀಪಂ ಸ ಹನುಮಾನುಪಸರ್ಪತಿ|
ತಥಾ ತಥಾ ರಾವಣಂ ಸಾ ತಂ ಸೀತಾ ಪರಿಶಂಕತೇ||34.09||

ಸ|| ಯಥಾ ಯಥಾ ಸಃ ಹನುಮಾನ್ ಉಪಸರ್ಪತಿ ತಥಾ ತಥಾ ಸಾ ಸೀತಾ ತಂ ರಾವಣಂ ಪರಿಶಂಕತೇ||

|| Sloka meanings||.

ಯಥಾ ಯಥಾ ಸಃ ಹನುಮಾನ್ ಉಪಸರ್ಪತಿ -
as Hanuman slowly started moving
ತಥಾ ತಥಾ ಸಾ ಸೀತಾ -
at the same time Sita
ತಂ ರಾವಣಂ ಪರಿಶಂಕತೇ -
suspected him to be Ravana

|| Sloka summary||

"As Hanuman slowly moved towards her, Sita suspected him to be Ravana. "||34.09||

|| Sloka 34.10||

ಅಹೋಧಿಗ್ದುಷ್ಕೃತ ಮಿದಂ ಕಥಿತಂ ಹಿ ಯ ದಸ್ಯ ಮೇ|
ರೂಪಾಂತರ ಮುಪಾಗಮ್ಯ ಸ ಏವಾಯಂ ಹಿ ರಾವಣಃ||34.10||

ಸ|| ಅಹೋ ಯದಿ ಅಯಂ ರೂಪಾಂತರಂ ಉಪಾಗಮ್ಯ ಸಃ ರಾವಣಃ ಹಿ (ಅಸ್ತಿ) ಇದಂ ಅಸ್ಯ ಮೇ ಕಥಿತಂ ದುಷ್ಕೃತಂ ಧಿಕ್||

|| Sloka meanings||

ಅಹೋ ಯದಿ ಅಯಂ ಸಃ ರಾವಣಃ -
Oh If this is that Ravana
ರೂಪಾಂತರಂ ಉಪಾಗಮ್ಯ ಹಿ (ಅಸ್ತಿ) -
come in different form
ಇದಂ ಅಸ್ಯ ಮೇ ಕಥಿತಂ -
whatever I told him
ದುಷ್ಕೃತಂ ಧಿಕ್ -
should not have been done

|| Sloka summary||

"Oh If this is that Ravana who is in disguise then I told him what should not have been told". ||34.10||

|| Sloka 34.11||

ತಾಮಶೋಕಸ್ಯ ಶಾಖಾಂ ಸಾ ವಿಮುಕ್ತ್ವಾ ಶೋಕಕರ್ಶಿತಾ|
ತಸ್ಯಾ ಮೇ ವಾನವದ್ಯಾಂಗೀ ಧರಣ್ಯಾಂ ಸಮುಪಾವಿಶತ್||34.11||

ಸ|| ಅನವದ್ಯಾಂಗೀ ಸಾ ಅಶೋಕಶ್ಚ ಶಾಖಾಮ್ ವಿಮುಕ್ತ್ವಾ ಶೊಕಕರ್ಶಿತಾ ತಸ್ಯಾಂ ಧರಣ್ಯಾಮೇವ ಸಮುಪಾವಿಶತ್ ||

|| Sloka meanings||.

ಅನವದ್ಯಾಂಗೀ -
lady with flawless limbs
ಸಾ ಅಶೋಕಶ್ಚ ಶಾಖಾಮ್ ವಿಮುಕ್ತ್ವಾ -
left the branch of the Ashoka tree
ಶೊಕಕರ್ಶಿತಾ -
emaciated with grief,
ತಸ್ಯಾಂ ಧರಣ್ಯಾಮೇವ ಸಮುಪಾವಿಶತ್ -
squatted down on that ground.

|| Sloka summary||

"That lady with flawless limbs, who is emaciated with grief, left the branch of the Ashoka tree held by her and squatted down on the ground." ||34.11||

|| Sloka 34.12||

ಹನುಮಾನಪಿ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭಯಮೋಹಿತಾಮ್|
ಅವಂದತ ಮಹಾಬಾಹುಃ ತತಸ್ತಾಂ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಮ್||34.12||

ಸ|| ಮಹಾಬಾಹುಃ ಹನುಮಾನ್ ಅಪಿ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಭಯಮೋಹಿತಾಂ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಂ ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಅವಂದತ||

|| Sloka meanings||

ಮಹಾಬಾಹುಃ ಹನುಮಾನ್ ಅಪಿ -
Hanuman with powerful arms
ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಭಯಮೋಹಿತಾಂ -
immersed in sorrow and filled with fear
ತಾಂ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ -
seeing the daughter of Janaka
ಅವಂದತ -
bowed to her

|| Sloka summary||

Seeing that lady, daughter of Janaka, who is immersed in sorrow and filled with fear, Hanuman prostrated. ||34.12||

|| Sloka 34.13||

ಸಾ ಚೈನಂ ಭಯವಿತ್ರಸ್ತಾ ಭೂಯೋ ನೈವಾಭ್ಯುದೈಕ್ಷತ|
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಂದಮಾನಂ ತು ಸೀತಾ ಶಶಿನಿಭಾನನಾ||34.13||
ಅಬ್ರವೀತ್ ದೀರ್ಘಮುಚ್ಛ್ವಸ್ಯ ವಾನರಂ ಮಧುರಸ್ವರಾ|

ಸ|| ಭಯವಿತ್ರಸ್ತಾ ಸಾ ಚ ಏನಂ ಭೂಯಃ ನ ಅಭ್ಯುದೈಕ್ಷತ ಏವ| ತಂ ಶಶಿನಿಭಾನನಾ ಸೀತಾ ದೀರ್ಘಃ ಉಚ್ಛ್ವಸ್ಯ ವಂದಮಾನಂ ವಾನರಂ ಮಧುರ ಸ್ವರಾ ಅಬ್ರವೀತ್ ||

|| Sloka meanings||

ಭಯವಿತ್ರಸ್ತಾ - trembling with fear
ಸಾ ಚ ಏನಂ ಭೂಯಃ ನ ಅಭ್ಯುದೈಕ್ಷತ ಏವ -
she also did not even look at him
ತಂ ಶಶಿನಿಭಾನನಾ ಸೀತಾ - that moon faced lady Sita
ದೀರ್ಘಃ ಉಚ್ಛ್ವಸ್ಯ -breathing deeply
ವಂದಮಾನಂ ವಾನರಂ - to the Vanara who bowed down
ಮಧುರ ಸ್ವರಾ ಅಬ್ರವೀತ್ - spoke in soft tones

|| Sloka summary||

"Trembling with fear she also did not even look at him. Then that moon faced lady Sita breathing deeply spoke softly to the Vanara who bowed down to her." ||34.13||

|| Sloka 34.14||

ಮಾಯಾಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ಮಾಯಾವೀ
ಯದಿ ತ್ವಂ ರಾವಣಃ ಸ್ವಯಮ್||34.14||
ಉತ್ಪಾದಯಸಿ ಮೇ ಭೂಯಃ
ಸಂತಾಪಂ ತನ್ನಶೋಭನಮ್|

ಸ|| ಯದಿ ತ್ವಂ ಸ್ವಯಂ ಮಾಯಾವೀ ರಾವಣಃ ಮಾಯಾಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ಮೇ ಭೂಯಃ ಸಂತಾಪಂ ಉತ್ಪಾದಯಸಿ ತತ್ ನ ಶೋಭನಮ್||

|| Sloka meanings||

ಯದಿ ತ್ವಂ - If you are
ಮಾಯಾವೀ ರಾವಣಃ ಸ್ವಯಂ -
trickster Ravana himself
ಮಾಯಾಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ -
entered here in disguise
ಮೇ ಭೂಯಃ ಸಂತಾಪಂ ಉತ್ಪಾದಯಸಿ -
you are again causing grief for me
ತತ್ ನ ಶೋಭನಮ್ - that is not good

|| Sloka summary||

''If you are the trickster Ravana himself and entered here in disguise , then you are again causing grief . That is not good. ||34.14||

|| Sloka 34.15||

ಸ್ವಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ರೂಪಂ ಯಃ ಪರಿವ್ರಾಜಕರೂಪಧೃತ್||34.15||
ಜನಸ್ಥಾನೇ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಃ ತ್ವಂ ಸ ಏವಾಸಿ ರಾವಣಃ|

ಸ|| ಯಃ ರಾವಣಃ ಸ್ವಂ ರೂಪಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಪರಿವ್ರಾಜಕ ರೂಪಧೃತ್ ಜನಸ್ಥಾನೇ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಃ ತ್ವಂ ಸ ಏವ ಅಸಿ||

|| Sloka meanings||

ಯಃ ರಾವಣಃ ಸ್ವಂ ರೂಪಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ -
that Ravana having given up his own form
ಪರಿವ್ರಾಜಕ ರೂಪಧೃತ್-
disguised as a mendicant
ಜನಸ್ಥಾನೇಮಯಾ ದೃಷ್ಟಃ -
seen by me in Janasthana
ತ್ವಂ ಸ ಏವ ಅಸಿ -
you are the same one

|| Sloka summary||

''You are the same Ravana I saw in Janasthana who having given up his own form was disguised as a mendicant ".||34.15||

|| Sloka 34.16||

ಉಪವಾಸಕೃಶಾಂ ದೀನಾಂ ಕಾಮರೂಪ ನಿಶಾಚರ||34.16||
ಸಂತಾಪಯಸಿ ಮಾಂ ಭೂಯಃ ಸಂತಪ್ತಾಂ ತನ್ನಶೋಭನಮ್|

ಸ|| ನಿಶಾಚರ ಕಾಮರೂಪ ಉಪವಾಸ ಕೃಶಾಂ ಸಂತಪ್ತಾಂ ದೀನಾಂ ಮಾಂ ಭೂಯಃ ಸಂತಾಪಯಸಿ ತತ್ ನ ಶೋಭನಮ್||

|| Sloka meanings||

ನಿಶಾಚರ ಕಾಮರೂಪ -
Oh Vile night-being, who can assume any form
ಉಪವಾಸ ಕೃಶಾಂ -
one who is emaciated due to fasting
ದೀನಾಂ ಸಂತಪ್ತಾಂ ಮಾಂ -
pitiable one stricken with grief
ಮಾಂ ಭೂಯಃ ಸಂತಾಪಯಸಿ -
again making me sorrowful
ತತ್ ನ ಶೋಭನಮ್ -
that is not good

|| Sloka summary||

"Oh Vile night-being, who can assume any form, you are again making me, who is already in sorrow and in a pitiable condition, who is emaciated due to fasting, more sorrowful. That is not good."||34.16||

|| Sloka 34.17||

ಅಥವಾ ನೈತದೇವಂ ಹಿ ಯನ್ಮಯಾ ಪರಿಶಂಕಿತಮ್||34.17||
ಮನಸೋ ಹಿ ಮಮ ಪ್ರೀತಿರುತ್ಪನ್ನಾ ತವದರ್ಶನಾತ್|

ಸ|| ಅಥವಾ ಮಯಾ ಯತ್ ಪರಿಶಂಕಿತಂ ಏತತ್ ಏವಂ ನ ಹಿ (ಕಿಂತು) ತವ ದರ್ಶನಾತ್ ಮಮ ಮನಸಃ ಪ್ರೀತಿಃ ಉತ್ಪನ್ನ ಹಿ ||

|| Sloka meanings||

ಅಥವಾ ಮಯಾ ಯತ್ ಪರಿಶಂಕಿತಂ -
Or this suspicion of mine
ಏತತ್ ಏವಂ ನ ಹಿ -
It may not be so
(ಕಿಂತು) ತವ ದರ್ಶನಾತ್ -
Seeing you
ಮಮ ಮನಸಃ ಪ್ರೀತಿಃ ಉತ್ಪನ್ನ ಹಿ-
pleasure is generated in my mind

|| Sloka summary||

"Or this suspicion of mine may not be correct. Because after seeing you pleasure is generated in my mind." ||34.17||

|| Sloka 34.18||

ಯದಿ ರಾಮಸ್ಯ ದೂತಸ್ತ್ವಂ ಆಗತೋ ಭದ್ರಮಸ್ತುತೇ||34.18||
ಪೃಛ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಿಯಾ ರಾಮಕಥಾ ಹಿ ಮೇ|

ಸ||ಯದಿ ತ್ವಂ ರಾಮಸ್ಯ ದೂತಃ ಆಗತಃ ತೇ ಭದ್ರಂ ಅಸ್ತು | ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠ ತ್ವಾಂ ಮೇ ಪ್ರಿಯಾ ರಾಮಕಥಾ ಪೃಚ್ಛಾಮಿ |

|| Sloka meanings||

ಯದಿ ತ್ವಂ ರಾಮಸ್ಯ ದೂತಃ ಆಗತಃ -
If you are Rama's messenger
ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠ ತೇ ಭದ್ರಂ ಅಸ್ತು -
Oh best of Vanaras, may all be well with you
ತ್ವಾಂ ಮೇ ಪ್ರಿಯಾ ರಾಮಕಥಾ ಪೃಚ್ಛಾಮಿ -
I am asking you tell me the story of Rama

|| Sloka summary||

"If you are Rama's messenger may all be well with you. Oh best of Vanaras! I am asking you tell me the story of Rama" ||34.18||

|| Sloka 34.19||

ಗುಣಾನ್ ರಾಮಸ್ಯ ಕಥಯ ಪ್ರಿಯಸ್ಯ ಮಮ ವಾನರ||34.19||
ಚಿತ್ತಂ ಹರಸಿ ಮೇ ಸೌಮ್ಯ ನದೀಕೂಲಂ ಯಥಾ ರಯಃ

ಸ|| ವಾನರ ಮಮ ಪ್ರಿಯಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ಗುಣಾನ್ ಕಥಯ | ಹೇ ಸೌಮ್ಯ ಯಥಾ ನದೀಕೂಲಂ ರಯಃ ತಥಾ ಮೇ ಚಿತ್ತಂ ಹರಸಿ ||

|| Sloka meanings||

ಮಮ ಪ್ರಿಯಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ಗುಣಾನ್ -
my dear Rama's virtues
ವಾನರ ಕಥಯ - Vanara tell
ಹೇ ಸೌಮ್ಯ ಯಥಾ ನದೀಕೂಲಂ ರಯಃ -
Oh Gentle one! Like the currents wear away the river bank
ತಥಾ ಮೇ ಚಿತ್ತಂ ಹರಸಿ -
you are luring my mind

|| Sloka summary||

" Oh Vanara tell my dear Rama's virtues, Oh Gentle one! Like the currents wear away the river bank, you are luring my mind". ||34.19||

"Like the currents wear away the river bank, you are luring my mind"; the river currents have the force and they wear away the river bank. So what is it that Hanuman has, which is luring Sita's mind? Tilaka Tika says, the answer is hanuman's knowledge of Rama; 'ಮಚ್ಚಿತ್ತ ತಾಪಕರ್ಷಕತ್ವಂ ರಾಮ ಗುಣ ಜ್ಞಾನಂ ಏವ ಇತಿ ಸೂಚಿತಮ್'.

|| Sloka 34.20||

ಅಹೋ ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಸುಖತಾ ಯಾಽಹಮೇವಂ ಚಿರಾಹೃತಾ||34.20||
ಪ್ರೇಷಿತಂ ನಾಮ ಪಶ್ಯಾಮಿ ರಾಘವೇಣ ವನೌಕಸಂ|

ಸ|| ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಸುಖತಾ ಅಹೋ ಚಿರಾಹೃತಾ ಯಾ ರಾಘವೇಣ ಪ್ರೇಷಿತಂ ನಾಮ ವನೌಕಸಂ ಏವಮ್ ಪಶ್ಯಾಮಿ ||

|| Sloka meanings||

ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಸುಖತಾ ಅಹೋ -
Oh the pleasure of a dream
ಚಿರಾಹೃತಾ - for a long time
ಯಾ ರಾಘವೇಣ ಪ್ರೇಷಿತಂ ನಾಮ -
sent by Raghava
ವನೌಕಸಂ ಏವಮ್ ಪಶ್ಯಾಮಿ -
seeing that Vanara only

|| Sloka summary||

"Oh the pleasure of a dream, I have been seeing the Vanara sent by Raghava in that way only". ||34.20||

|| Sloka 34.21||

ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ಯದ್ಯಹಂ ವೀರಂ ರಾಘವಂ ಸಹ ಲಕ್ಷ್ಮಣಮ್||34.21||
ಪಶ್ಯೇಯಂ ನಾವಸೀದೇಯಂ ಸ್ವಪ್ನೋಽಸಿ ಮಮಮತ್ಸರೀ|

ಸ|| ಸ್ವಪ್ನೇ ಅಪಿ ಸಹಲಕ್ಷ್ಮಣಂ ವೀರಂ ರಾಘವಂ ಪಶ್ಯೇಯಂ ಯದಿ ನ ಅವಸೀದೇಯಂ ಮಮ ಸ್ವಪ್ನಃ ಅಪಿ ಮತ್ಸರೀ|

|| Sloka meanings||

ಸ್ವಪ್ನೇ ಅಪಿ -
even in a dream
ಸಹಲಕ್ಷ್ಮಣಂ ವೀರಂ ರಾಘವಂ ಪಶ್ಯೇಯಂ ಯದಿ -
If I can see heroic Raghava along with Lakshmana
ನಾವಸೀದೇಯಂ -
not be despondent
ಮಮ ಸ್ವಪ್ನಃ ಅಪಿ ಮತ್ಸರೀ -
even a dream is inimical to me.ಲೇದು

|| Sloka summary||

"Even in a dream, If I can see heroic Raghava along with Lakshmana I will not be despondent. Even a dream is inimical to me." ||34.21||

ನಾಹಂ ಸ್ವಪ್ನ ಮಹಂ ಮನ್ಯೇ
ಸ್ವಪ್ನೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹಿ ವಾನರಮ್||34.22||
ನ ಶಕ್ಯೋsಭ್ಯುದಯಃ ಪ್ರಾಪ್ತುಂ
ಪ್ರಾಪ್ತ ಶ್ಚಾಭ್ಯುದಯೋ ಮಮ|

ಸ|| ಅಹಂ ಇಯಂ ಸ್ವಪ್ನಂ ನ ಮನ್ಯೇ| ಸ್ವಪ್ನೇ ವಾನರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಅಭ್ಯುದಯಃ ಪ್ರಾಪ್ತುಂ ನ ಶಕ್ಯಃ | (ಪರಂತು) ಮಮ ಅಭ್ಯುದಯಃ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಚ ||

|| Sloka meanings||

ಅಹಂ ಇಯಂ ಸ್ವಪ್ನಂ ನ ಮನ್ಯೇ -
I do not think this is a dream
ಸ್ವಪ್ನೇ ವಾನರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ-
seeing a Vanara in a dream
ಅಭ್ಯುದಯಃ ಪ್ರಾಪ್ತುಂ ನ ಶಕ್ಯಃ -
cannot get happy tidings
(ಪರಂತು) ಮಮ ಅಭ್ಯುದಯಃ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಚ -
but I am experiencing happiness

|| Sloka summary||

"I do not think this is a dream. Seeing a Vanara in dream you cannot get happy tidings. But I am experiencing happiness".||34.22||

|| Sloka 34.23||

'ಕಿನ್ನು ಸ್ಯಾಚ್ಚಿತ್ತಮೋಹೋಽಯಂ
ಭವೇದ್ವಾತಗತಿಸ್ತ್ವಿಯಮ್||34.23||
ಉನ್ಮಾದಜೋ ವಿಕಾರೋ ವಾ
ಸ್ಯಾದಿಯಂ ಮೃಗತೃಷ್ಣಿಕಾ|

ಸ|| ಅಯಂ ಚಿತ್ತಮೋಹಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕಿಂ ನು ? ಇಯಂ ವಾತಗತಿಃ ಭವೇತ್ | ಉನ್ಮಾದಜಃ ವಿಕಾರೋ ವಾ| ಇಯಂ ಮೃಗತೃಷ್ಣಿಕಾ ಸ್ಯಾತ್ ||

|| Sloka meanings||

ಅಯಂ ಚಿತ್ತಮೋಹಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕಿಂ ನು ? -
maybe this is a delusion of the mind
ಇಯಂ ವಾತಗತಿಃ ಭವೇತ್ -
this may be mental imbalance
ಉನ್ಮಾದಜಃ ವಿಕಾರೋ ವಾ -
developed out of madness or change
ಇಯಂ ಮೃಗತೃಷ್ಣಿಕಾ ಸ್ಯಾತ್ - may be like a mirage

|| Sloka summary||

"May be this is a delusion of the mind. This may be mental imbalance. It may have developed out of madness or change, or may be a mirage" ||34.23||

|| Sloka 34.24||

ಅಥವಾ ನಾಯಮುನ್ಮಾದೋ ಮೋಹೋಽಪ್ಯುನ್ಮಾದಲಕ್ಷಣಃ||34.24||
ಸಂಬುಧ್ಯೇ ಚಾಹ ಮಾತ್ಮಾನಂ ಇಮಂ ಚಾಪಿ ವನೌಕಸಮ್|

ಸ|| ಅಥವಾ ನ ಅಯಂ ಉನ್ಮಾದಃ ಉನ್ಮಾದಲಕ್ಷಣಃ ಮೋಹಃ ಅಪಿ ನ|ಅಹಂ ಆತ್ಮಾನಮ್ ಇಯಂ ವನೌಕಸಾಂ ಸಂಬುಧ್ಯೇ||

|| Sloka meanings||

ಅಥವಾ ನ ಆಯಂ ಉನ್ಮಾದಃ -
this is not insanity
ಉನ್ಮಾದಲಕ್ಷಣಃ ಮೋಹಃ ಅಪಿ ನ -
nor is it delusion a sign of insanity
ಅಹಂ ಆತ್ಮಾನಮ್ -
I am on my own
ಇಯಂ ವನೌಕಸಾಂ ಸಂಬುಧ್ಯೇ-
recognizing this Vanara

|| Sloka summary||

"But this is not insanity or nor is it delusion a sign of insanity. I am myself recognizing this Vanara".||34.24||

|| Sloka 34.25||

ಇತ್ಯೇವಂ ಬಹುಧಾ ಸೀತಾ ಸಂಪ್ರಧಾರ್ಯ ಬಲಾಬಲಮ್||34.25||
ರಕ್ಷಸಾಂ ಕಾಮರೂಪತ್ವಾನ್ ಮೇನೇ ತಂ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪಮ್|

ಸ|| ಸೀತಾ ಇತ್ಯೇವಂ ಬಲಾಬಲಂ ಬಹುಧಾ ಸಂಪ್ರಧಾರ್ಯ ರಕ್ಷಸಾಂ ಕಾಮರೂಪತ್ವಾತ್ ತಂ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪಮ್ ಮೇನೇ||

|| Sloka meanings||

ಸೀತಾ ಇತ್ಯೇವಂ ಬಲಾಬಲಂ -
Sita in many ways weighing the strength and weakness
ಬಹುಧಾ ಸಂಪ್ರಧಾರ್ಯ -
after considering in many ways
ರಕ್ಷಸಾಂ ಕಾಮರೂಪತ್ವಾತ್ -
Rakshasa's ability to take any form
ತಂ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪಮ್ ಮೇನೇ -
decided that he is indeed the king of Rakshasas

|| Sloka summary||

"Thus Sita in many ways weighing the strength and weakness of her thoughts and after reconsideration, decided that he is indeed the king of Rakshasas who can take any form." ||34.25||

|| Sloka 34.26||

'ಏತಾಂ ಬುದ್ಧಿಂ ತದಾ ಕೃತ್ವಾ ಸೀತಾ ಸಾ ತನುಮಧ್ಯಮಾ||34.26||
ನ ಪ್ರತಿ ವ್ಯಾಜಹಾರಾಽಥ ವಾನರಂ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ|

ಸ|| ತದಾ ಸಾ ತನುಮಧ್ಯಮಾ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ ಏತಾಂ ಬುದ್ಧಿಂ ಕೃತ್ವಾ ಅಥ ವಾನರಂ ಪ್ರತಿ ನ ವ್ಯಾಜಹಾರ ||

|| Sloka meanings||

ತದಾ ಸಾ ತನುಮಧ್ಯಮಾ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ -
then that slender waisted daughter of Janaka,
ಏತಾಂ ಬುದ್ಧಿಂ ಕೃತ್ವಾ -
having entertained these thoughts
ಅಥ ವಾನರಂ ಪ್ರತಿ ನ ವ್ಯಾಜಹಾರ -
did not respond to the Vanara

|| Sloka summary||

"Then that slender waisted daughter of Janaka, having entertained these thoughts did not respond to the Vanara." ||34.26||

|| Sloka 34.27||

ಸೀತಾಯಾಶ್ಚಿಂತಿತಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಹನುಮಾನ್ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ||34.27||
ಶ್ರೋತ್ರಾನುಕೂಲೈ ರ್ವಚನೈಃ ತದಾ ತಾಂ ಸಂಪ್ರಹರ್ಷಯತ್|

ಸ|| ಹನುಮಾನ್ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ ಸೀತಾಯಾಃ ಚಿಂತಿತಂ ಬುದ್ಧ್ವಾತದಾ ಶ್ರೋತ್ರಾನುಕೂಲೈಃ ವಚನೈಃ ತಾಂ ಸಂಪ್ರಹರ್ಷಯತ್ ||

|| Sloka meanings||

ಹನುಮಾನ್ ಮಾರುತಾತ್ಮಜಃ -
Hanuman, the son of wind god
ಸೀತಾಯಾಃ ಚಿಂತಿತಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ -
having understood Sita's thoughts
ತದಾ ಶ್ರೋತ್ರಾನುಕೂಲೈಃ ವಚನೈಃ -
then with words that are pleasing to her words
ತಾಂ ಸಂಪ್ರಹರ್ಷಯತ್ - pleased her

|| Sloka summary||

" Then Hanuman, the son of wind god, having understood Sita's thoughts spoke pleasing words that brought joy." ||34.27||

"ಗುಣಾನ್ ರಾಮಸ್ಯ ಕಥಯ" means "Tell me Rama's virtues"
This is an invitation to Hanuma to sing about Rama's virtues.
That is one thing Hanuma does every time he gets chance.

|| Sloka 34.28||

ಅದಿತ್ಯ ಇವ ತೇಜಸ್ವೀ ಲೋಕಕಾಂತಃ ಶಶೀ ಯಥಾ||34.28||
ರಾಜಾ ಸರ್ವಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ದೇವೋ ವೈಶ್ರವಣೋ ಯಥಾ|
ವಿಕ್ರಮೇಣೋಪಪನ್ನಶ್ಚ ಯಥಾ ವಿಷ್ಣು ರ್ಮಹಾಯಶಾಃ||34.29||

ಸ||ಅದಿತ್ಯ ಇವ ತೇಜಸ್ವೀ ಶಶೀ ಯಥಾ ಲೋಕಕಾಂತಃ ದೇವಃ ವೈಶ್ರವಣೋ ಯಥಾ ಸರ್ವಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ರಾಜಾ ಮಹಾಯಶಾಃ ವಿಷ್ಣು ಯಥಾ ವಿಕ್ರಮೇಣ ಉಪಪನ್ನಃ ಚ||

|| Sloka meanings||

ಅದಿತ್ಯ ಇವ ತೇಜಸ್ವೀ -
glorious like Sun
ಶಶೀ ಯಥಾ ಲೋಕಕಾಂತಃ -
brings delight to the whole world like Moon
ದೇವಃ ವೈಶ್ರವಣೋ ಯಥಾ -
like God Vaisrava
ಸರ್ವಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ರಾಜಾ -
king of all the worlds
ಮಹಾಯಶಾಃ ವಿಷ್ಣು ಯಥಾ -
renowned like Vishnu
ವಿಕ್ರಮೇಣ ಉಪಪನ್ನಃ ಚ -
endowed with valor.

|| Sloka summary||

"He is Glorious like Sun, brings delight to the whole world like Moon, king of kings like Vaisrava, renowned like Vishnu endowed with valor."||34.28,29||

Hanuma starts off saying, "Glorious like Sun.. etc". This starting point is a high praise. This is almost like the well-known Stuti , "ರಾಜಾಧಿರಾಜಾಯ ಪ್ರಸಹ್ಯ ಸಾಹಿನೇ ನಮೋ ವಯಂವೈಶ್ರವಣಾಯ ಕೂರ್ಮಹೇ..,"
and it flows.

|| Sloka 34.30||

ಸತ್ಯವಾದೀ ಮಥುರವಾಗ್ದೇವೋ ವಾಚಸ್ಪತಿ ರ್ಯಥಾ|
ರೂಪವಾನ್ ಸುಭಗಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಕಂದರ್ಪ ಇವ ಮೂರ್ತಿಮಾನ್||34.30||

ಸ||ಸತ್ಯವಾದೀ ವಾಚಸ್ಪತೀ ಯಥಾ ಮಧುರ ವಾಗ್ದೇವಃ | ರೂಪವಾನ್ ಸುಭಗಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ಕಂದರ್ಪ ಇವ||

|| Sloka meanings||

ಸತ್ಯವಾದೀ ದೇವಃ ವಾಚಸ್ಪತೀ ಯಥಾ -
truthful in speech like Brihaspati
ಮಧುರ ವಾಕ್ - sweet tongued
ರೂಪವಾನ್ ಸುಭಗಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ -
handsome, graceful, prosperous
ಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ಕಂದರ್ಪ ಇವ -
personification like Kamadeva.

|| Sloka summary||

'' Truthful in speech like Brihaspati, handsome, graceful, prosperous personification like Kamadeva.||34.30||

|| Sloka 34.31||

ಸ್ಥಾನಕ್ರೋಥಃಪ್ರಹರ್ತಾ ಚ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಲೋಕೇ ಮಹಾರಥಃ|
ಬಾಹುಚ್ಛಾಯಾ ಮವಷ್ಟಬ್ಧೋ ಯಸ್ಯ ಲೋಕೋ ಮಹಾತ್ಮನಃ||34.31||

ಸ|| ಸ್ಥಾನಕ್ರೋಧಃ ಪ್ರಹರ್ತಾ ಚ ಲೋಕೇ ಶೇಷ್ಠಃ ಮಹಾರಥಃ ಲೋಕಃ ಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ಬಾಹುಚ್ಛಾಯಾಮವಷ್ಟಭ್ಯೋ ||

|| Sloka meanings||

ಸ್ಥಾನಕ್ರೋಧಃ -
shows anger at right time
ಪ್ರಹರ್ತಾ ಚ -
punishes too.
ಲೋಕೇ ಶೇಷ್ಠಃ ಮಹಾರಥಃ -
foremost among charioteers,.
ಲೋಕಃ ಮಹಾತ್ಮನಃ - great Self
ಲೋಕಃ ಯಸ್ಯ ಬಾಹುಚ್ಛಾಯಾಮವಷ್ಟಭ್ಯೋ -
world follow the shadow of whose shoulders

|| Sloka summary||

"He shows anger to the right persons, punishes too. Foremost among charioteers, a great self under the shadow of whose shoulders the world takes refuge." ||34.31||

|| Sloka 34.32||

ಅಪಕೃಷ್ಯಾಶ್ರಮಪದಾನ್ ಮೃಗರೂಪೇಣ ರಾಘವಂ|
ಶೂನ್ಯೇ ಯೇನಾಪನೀತಾಪಿ ತಸ್ಯ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ಯತ್ ಫಲಮ್||34.32||

ಸ||ಯೇನ ರಾಘವಂ ಮೃಗರೂಪೇಣ ಆಶ್ರಮಪದಾತ್ ಅಪಕೃಷ್ಯ ಶೂನ್ಯೇ ಅಪನೀತಾ ಅಸಿ ತ್ವಯಾ ಯತ್ ಫಲಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ||

|| Sloka meanings||

ಯೇನ ಮೃಗರೂಪೇಣ -
by whom in the form of a deer
ಆಶ್ರಮಪದಾತ್ ರಾಘವಂ ಅಪಕೃಷ್ಯ -
diverting Raghava from the hermitage
ಶೂನ್ಯೇ ಅಪನೀತಾ ಅಸಿ ತ್ವಯಾ -
you were borne away from the empty hermitage
ಯತ್ ಫಲಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ-
its result you will see

|| Sloka summary||

"By whom in the form of a deer diverting Raghava from the hermitage, you were borne away from the empty Ashrama, the result of that deceitful action you will see." ||34.32||

|| Sloka 34.33||

'ನ ಚಿರಾತ್ ರಾವಣಂ ಸಂಖ್ಯೇ ಯೋ ವಧಿಷ್ಯತಿ ವೀರ್ಯವಾನ್|
ರೋಷಪ್ರಮುಕ್ತೈ ರಿಷುಭಿಃ ಜ್ವಲದ್ಭಿರಿವ ಪಾವಕೈಃ||34.33||

ಸ|| ವೀರ್ಯವಾನ್ ಯಃ ನಚಿರಾತ್ ರೋಷಪ್ರಮುಕ್ತೈಃ ಜ್ವಲದ್ಭಿಃ ಪಾವಕೈಃ ಇವ ಇಷುಭಿಃ ಸಂಖ್ಯೇ ರಾವಣಂ ವಧಿಷ್ಯತಿ||

|| Sloka meanings||

ವೀರ್ಯವಾನ್ ಯಃ ನಚಿರಾತ್ -
the heroic one will soon
ರೋಷಪ್ರಮುಕ್ತೈಃ ಜ್ವಲದ್ಭಿಃ ಪಾವಕೈಃ ಇವ ಇಷುಭಿಃ -
with burning arrows released in great anger
ಸಂಖ್ಯೇ ರಾವಣಂ ವಧಿಷ್ಯತಿ -
will kill Ravana in war

|| Sloka summary||

"The heroic one will soon will kill Ravana in war with burning arrows released in great anger"||34.33||

|| Sloka 34.34||

ತೇನಾಹಂ ಪ್ರೇಷಿತೋ ದೂತಃ ತ್ವತ್ಸಕಾಶ ಮಿಹಾಗತಃ|
ತದ್ವಿಯೋಗೇನ ದುಃಖಾರ್ತಃ ಸ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಮಬ್ರವೀತ್||34.34||

ಸ|| ತೇನ ದೂತಃ ಪ್ರೇಷಿತಃ ಇಹ ತ್ವತ್ಸಕಾಶಂ ಆಗತಃ | ತ್ವದ್ವಿಯೋಗೇನ ದುಃಖಾರ್ತಃ ಸಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ||

|| Sloka meanings||

ತೇನ ದೂತಃ ಪ್ರೇಷಿತಃ -
messenger sent by him
ಇಹ ತ್ವತ್ಸಕಾಶಂ ಆಗತಃ -
came here for you
ತ್ವದ್ವಿಯೋಗೇನ ದುಃಖಾರ್ತಃ -
filled with sorrow due to separation from you-
ಸಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ -
he enquires about your well being

|| Sloka summary||

"I am the messenger sent by him standing in your presence. He has made enquiries about your well-being".||34.34||

|| Sloka 34.35||

ಲಕ್ಷ್ಮಣಶ್ಚ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಸುಮಿತ್ರಾನಂದವರ್ಧನಃ|
ಅಭಿವಾದ್ಯ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಮಬ್ರವೀತ್||34.35||

ಸ|| ಮಹಾತೇಜಃ ಸುಮಿತ್ರಾನಂದವರ್ಧನಃ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ ಚ ಅಭಿವಾದ್ಯ ಸಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ||

|| Sloka meanings||

ಮಹಾತೇಜಃ ಮಹಾಬಾಹುಃ -
the brilliant long armed one,
ಸುಮಿತ್ರಾನಂದವರ್ಧನಃ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ ಚ ಅಭಿವಾದ್ಯ -
the delight of Sumitra Lakshmana also offering salutations
ಸಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ -
asks about your well being

|| Sloka summary||

"Lakshmana, the brilliant long armed one, the delight of Sumitra, offering salutations asks about your well-being."||34.35||

|| Sloka 34.36||

ರಾಮಸ್ಯ ಚ ಸಖಾ ದೇವಿ ಸುಗ್ರೀವೋ ನಾಮ ವಾನರಃ|
ರಾಜಾ ವಾನರಮುಖ್ಯಾನಾಂ ಸ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಮಬ್ರವೀತ್ ||34.36||

ಸ|| ದೇವೀ ರಾಮಸ್ಯ ಚ ಸಖಾ ಸುಗ್ರೀವಃ ನಾಮ ವಾನರಃ ವಾನರಮುಖ್ಯಾನಾಂ ರಾಜಾ ಸಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ||

|| Sloka meanings||

ದೇವೀ ರಾಮಸ್ಯ ಚ ಸಖಾ -
Devi! Rama's friend,
ಸುಗ್ರೀವಃ ನಾಮ ವಾನರಃ -
Vanara by name Sugriva
ವಾನರಮುಖ್ಯಾನಾಂ ರಾಜಾ -
king of Vanaras chiefs
ಸಃ ತ್ವಾಂ ಕೌಶಲಂ ಅಬ್ರವೀತ್-
he asks about your well being

|| Sloka summary||

" Oh Devi! Rama's friend, Vanara by name Sugriva, king of Vanaras chiefs asks about your well-being'.||34.36||

|| Sloka 34.37||

'ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಮರತಿ ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ಸಸುಗ್ರೀವಃ ಸಲಕ್ಷ್ಮಣಃ|
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಜೀವಸಿ ವೈದೇಹೀ ರಾಕ್ಷಸೀವಶಮಾಗತಾ||34.37||

ಸ||ವೈದೇಹೀ ಸಸುಗ್ರೀವಃ ಸ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ ಚ ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ನಿತ್ಯಮ್ ಸ್ಮರತಿ|ರಾಕ್ಷಸೀವಶಮ್ ಆಗತಾ ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಜೀವಸಿ ||

|| Sloka meanings||

ವೈದೇಹೀ ಸಸುಗ್ರೀವಃ ಸ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ ಚ -
Oh Vaidehi! along with Lakshmana and Sugriva
ರಾಮಃ ತ್ವಾಂ ನಿತ್ಯಮ್ ಸ್ಮರತಿ -
Rama always thinks about you.
ರಾಕ್ಷಸೀವಶಮ್ ಆಗತಾ ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಜೀವಸಿ -
by fortune, you are alive, though fallen into the hands of Rakshasis

|| Sloka summary||

"Oh Vaidehi! Rama along with Lakshmana and Sugriva always thinks about you. By fortune, you are alive, though fallen into the hands of Rakshasis."||34.37||

|| Sloka 34.38||

ನ ಚಿರಾತ್ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸೇ ರಾಮಂ ಲಕ್ಷ್ಮಣಂ ಚ ಮಹಾಬಲಮ್|
ಮಧ್ಯೇ ವಾನರ ಕೋಟೀನಾಂ ಸುಗ್ರೀವಂ ಚಾಮಿತೌಜಸಮ್||34.38||

ಸ||ರಾಮಮ್ ಮಹಾಬಲಂ ಲಕ್ಷ್ಮಣಂ ಚ ವಾನರ ಕೋಟೀನಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಅಮಿತೌಜಸಾಂ ಸುಗ್ರೀವಂ ಚ ನ ಚಿರಾತ್ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸೇ||

|| Sloka meanings||\

ರಾಮಮ್ ಮಹಾಬಲಂ ಲಕ್ಷ್ಮಣಂ ಚ-
mighty Rama along with Lakshmana
ವಾನರ ಕೋಟೀನಾಂ ಮಧ್ಯೇ -
surrounded by crores of Vanaras
ಅಮಿತೌಜಸಾಂ ಸುಗ್ರೀವಂ ಚ -
with Sugriva of unlimited prowess
ನ ಚಿರಾತ್ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸೇ-
You will soon see

|| Sloka summary||

" You will soon see mighty Rama along with Lakshmana and Sugriva of unlimited prowess surrounded by crores of Vanaras".||34.38||

|| Sloka 34.39||

ಅಹಂ ಸುಗ್ರೀವ ಸಚಿವೋ ಹನುಮಾನ್ ನಾಮ ವಾನರಃ|
ಪ್ರವಿಷ್ಠೋ ನಗರೀಂ ಲಂಕಾಂ ಲಂಘಯಿತ್ವಾ ಮಹೋದಧಿಮ್||34.39||

ಸ|| ಅಹಮ್ ಸುಗ್ರೀವ ಸಚಿವಃ | ಹನುಮಾನ್ ನಾಮ ವಾನರಃ| ಮಹೋದಧಿಂ ಲಂಘಯಿತ್ವಾ ಲಂಕಾಂ ನಗರೀಂ ಪ್ರವಿಷ್ಠಃ ||

|| Sloka meanings||

ಅಹಮ್ ಸುಗ್ರೀವ ಸಚಿವಃ -
I am the minister of Sugriva.
ಹನುಮಾನ್ ನಾಮ ವಾನರಃ -
Vanara by name Hanuman.
ಮಹೋದಧಿಂ ಲಂಘಯಿತ್ವಾ -
Crossing the great ocean
ಲಂಕಾಂ ನಗರೀಂ ಪ್ರವಿಷ್ಠಃ -
entered the city of Lanka.

|| Sloka summary||

'I am the minister of Sugriva. A Vanara by name Hanuman. Crossing the great ocean I have entered the city of Lanka. ||34.39||

|| Sloka 34.40||

ಕೃತ್ವಾ ಮೂರ್ಥ್ನಿ ಪದನ್ಯಾಸಂ ರಾವಣಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ|
ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟು ಮುಪಯಾತೋsಹಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮಮ್||34.40||

ಸ||ದುರಾತ್ಮನಃ ರಾವಣಸ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನಿಃ ಪದಾನ್ಯಾಸಂ ಕೃತ್ವಾ ಪರಾಕ್ರಮಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಅಹಂ ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಉಪಯಾತಃ||

|| Sloka meanings||

ದುರಾತ್ಮನಃ ರಾವಣಸ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನಿಃ -
the head of the vile Ravana
ಪದಾನ್ಯಾಸಂ ಕೃತ್ವಾ -
having stepped on
ಪರಾಕ್ರಮಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ -
using my valor
ಅಹಂ ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಉಪಯಾತಃ -
I have come to see you

|| Sloka summary||

"Stepping on the head of the vile Ravana, using my valor I have come to see you".||34.40||

|| Sloka 34.41||

'ನಾಹ ಮಸ್ಮಿ ತಥಾ ದೇವೀ ಯಥಾ ಮಾಮ್ ಅವಗಚ್ಛಸಿ|
ವಿಶಂಕಾ ತ್ಯಜತಾಂ ಏಷಾ ಶ್ರದ್ಧತ್ಸ್ವ ವದತೋ ಮಮ||34.41||

ಸ|| ದೇವೀ ಮಾಂ ಯಥಾ ಅವಗಚ್ಛಸಿ ಅಹಂ ತಥಾ ನ ಅಸ್ಮಿ | ಏಷಾ ವಿಶಂಕಾ ತ್ಯಜತಾಂ ವದತಃ ಮಮ ಶ್ರದ್ಧತ್ಸ್ವ||

|| Sloka meanings||

ದೇವೀ - O Devi
ಯಥಾ ಅವಗಚ್ಛಸಿ ಅಹಂ ತಥಾ ನ ಅಸ್ಮಿ -
I am not what you are thinking
ಏಷಾ ವಿಶಂಕಾ ತ್ಯಜತಾಂ -
leave those doubts
ವದತಃ ಮಮ ಶ್ರದ್ಧತ್ಸ್-
as I speak trust me

|| Sloka summary||

'Oh Devi I am not what you are thinking. Leave those doubts as I speak to you and trust me'.||34.40||

Saying "ನಾಹಮಸ್ಮಿ ತಥಾ ದೇವೀÓ, that he is not that Ravana; Saying "ತೇನಾಹಂ ಪ್ರೇಷಿತೋ.." , that he has been sent by Rama as a messenger, singing praises of Rama, "ಆದಿತ್ಯ ಇವ ತೇಜಶ್ವೀ", Hanuma tries to assure Sita, and bring peace to her troubled mind, which is locked in a whirlpool of doubts.

Thus, ends the thirty fourth Sarga of Sundarakanda in Ramayana.

Rama's name and Rama's story bring peace to a troubled mind. For Sita, momentarily lost in the fear and doubts of Ravana again appearing in the form of a Vanara, Hanuman's recital gives peace

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ
ಚತುರ್ವಿಂಶತ್ ಸಹಸ್ರಿಕಾಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮ್
ಶ್ರೀಮತ್ಸುಂದರಕಾಂಡೇ ಚತುಸ್ತ್ರಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ||.

Thus ends the thirty fourth Sarga of Sundarakanda in Ramayana the first ever poem composed in Sanskrit by the first poet sage Valmiki.

||om tat sat||