!! Viveka Chudamani of Shankaracharya !!
Slokas 254-255
||ఓమ్ తత్ సత్||
శ్లోకము 254
నిద్రాకల్పిత దేశకాలవిషయజ్ఞాత్రాది సర్వం యథా
మిథ్యా తద్వదిహాపి జాగ్రతి జగత్ స్వాజ్ఞానకార్యత్వతః।
యస్మాత్ ఏవమిదం శరీరకరణప్రాణాహమాద్యప్యసత్
తస్మాత్ తత్త్వమసి ప్రశాన్త మమలం బ్రహ్మాద్వయం యత్
పరమ్ ॥
1 నిద్రాకల్పిత దేశకాలవిషయజ్ఞాత్రాది సర్వం యథా
-
నిద్రచేత కల్పింపబడిన
దేశకాలవిషయజ్ఞాత్రాది సర్వం యథా (మిథ్యా)
దేశము కాలము విషయములు జ్ఞాత మొదలగు సర్వము
ఏవిధముగా అసత్యమో
నిద్రచేత కల్పింపబడిన దేశము కాలము విషయములు జ్ఞాత
మొదలగు సర్వము ఏవిధముగా అసత్యమో.. అలాగే
2 తద్వదిహాపి జాగ్రతి జగత్ స్వాజ్ఞానకార్యత్వతః।
తద్వత్ ఇహా జాగ్రతి అపి -
అలాగే ఈ జాగ్రదవస్థలో కూడా
జగత్ స్వ అజ్ఞానకార్యత్వతః -
జగత్తుకూడా తన అజ్ఞానకారణము వలన (
అసత్యమగుచున్నది అని తాత్పర్యము)
అలాగే ఈ జాగ్రదవస్థలో కూడా తన
అజ్ఞానకారణమైన జగత్తుకూడా అసత్యమగు చున్నది అని
తాత్పర్యము.
3 యస్మాత్ ఏవమిదం శరీరకరణప్రాణాహమాద్యప్యసత్
యస్మాత్ ఏవం ఇదం - ఏకారణము వలన
ఏవం ఇదం - ఈ జగత్తు అంతయూ
మిథ్యాభూతమో ( అలాగే)
శరీర కరణ ప్రాణ అహమ్ ఆది అపి అసత్ -
ఈ శరీరము ఇంద్రియములు, ఇంద్రియములు ,
ప్రాణములు, అహంకారములు మొదలగు
నవి కూడా అసత్యములే ( అసత్)
అంటే ఏకారణము వలన ఈ జగత్తు అంతయూ మిథ్యాభూతమో అలాగే ఈ
శరీరము ఇంద్రియములు, ఇంద్రియములు , ప్రాణములు,
అహంకారములు మొదలగు నవి కూడా
అసత్యములే ( అసత్)
4 తస్మాత్ తత్త్వమసి ప్రశాన్త మమలం బ్రహ్మాద్వయం యత్
పరమ్ ॥
తస్మాత్ - అందువలన
ప్రశాన్త మమలం బ్రహ్మాద్వయం యత్
పరమ్ -
ప్రశాన్తమైన, శుద్ధమైన అద్వితీయమైన
బ్రహ్మము ఏది కలదో
తత్ త్వం అసి - ఆ బ్రహ్మము నీవే
అందువలన ప్రశాన్తమైన, శుద్ధమైన
అద్వితీయమైన బ్రహ్మము ఏది కలదో ఆ బ్రహ్మము నీవే
॥తాత్పర్యము॥
నిద్రచేత కల్పింపబడిన దేశము కాలము విషయములు జ్ఞాత
మొదలగు సర్వము ఏవిధముగా అసత్యమో, అలాగే ఈ
జాగ్రదవస్థలో కూడా తన ఆజ్ఞానకారణమైన
జగత్తుకూడా అలాగే అసత్యము. మిథ్యలో అజ్ఞానకారణమువలన
సత్యము అనుకొనబడినవి మిథ్య తొలగిపోగానే జ్ఞానము వలన
అసత్యమని తెలిసికొనబడినవి.
ఏ కారణము వలన ఈ జగత్తు అంతయూ మిథ్యాభూతమో అలాగే ఈ
శరీరము ఇంద్రియములు, ఇంద్రియములు , ప్రాణములు,
అహంకారములు మొదలగు నవి కూడా అసత్యములే ( అసత్).
అందువలన ప్రశాన్తమైన, శుద్ధమైన అద్వితీయమైన బ్రహ్మము
ఏది కలదో ఆ బ్రహ్మము నీవే.
శ్లోకము 255:
జాతి నీతి కులగోత్ర దూరగం
నామ రూప గుణ దోష వర్జితమ్।
దేశకాలవిషయాతివర్తియత్
బ్రహ్మ తత్వమసి భావయాత్మని॥
జాతి నీతి కులగోత్ర దూరగం -
జాతి నోతి కులము గోత్రములకు దూరముగా వున్నదియు
నామ రూప గుణ దోష వర్జితమ్।-
నామ రూప గుణ దోషములతో శూన్యమైనదియూ
దేశ కాల విషయ అతివర్తి -
దేశ కాల విషయములన్నీ దాటి యున్నదియూ
యత్ బ్రహ్మ తత్వమసి భావయాత్మని॥
యత్ బ్రహ్మ తత్ త్వం అసి భావయ ఆత్మని
ఏ బ్రహ్మము కలదో అది నీవే అని నీ బుద్ధి యందు
ఆలోచించుము>
తా॥ జాతి నీతి కులము గోత్రములకు దూరముగా వున్నదియు,
నామ రూప గుణ దోషములతో శూన్యమైనదియూ. దేశకాల
విషయములన్నీ దాటి యున్నదియూ అగు , ఏ బ్రహ్మము
కలదో అది నీవే అని నీ బుద్ధి యందు ఆలోచించుము.
॥ఓమ్ తత్ సత్॥