॥ఓమ్ తత్ సత్॥

వివేక చూడామణి 274-275 శ్లోకములు:

271 వ శ్లోకములో, లోకమును అనుసరించుట వదిలేసి, దేహమును అనుసరించుట వదిలేసి, కర్మ ఫలములు బోధించు శాస్త్రములను అనుసరించుట వదిలేసి; నీలో వున్న ఆజ్ఞానము అంటే, నేనే సర్వస్వము అనే అహంకార మమకారములను నాశనము చేయుము అని.

ఆత్మజ్ఞానము సంపాదించడములో వచ్చే అడ్డంకులు లోక ప్రవర్తన, దేహాభిమానము, యజ్ఞయాగాదులు. ఇవే సాధకుని ప్రయాణన్ని ఆపేవి. అందుకని వాటిమీద గురువు చెప్పే మాట,  వాటిని వదిలేసేయ్ అని. వదిలేసి లోపల వున్న వున్న ఆజ్ఞానము అంటే, నేనే సర్వస్వము అనే అహంకార మమకారములను నాశనము చేయుము అని అన్నాడు గురువు.

ఇక్కడ వదిలేసెయ్ అని చెప్పిన మూడు, ఎందుకు వదిలేయాలి అన్నది తార్కికముగా చెప్పి, శృతులు కూడా అదే మాట చెపుతాయి అని గురువు 272 273 శ్లోకాలలో చెప్పుతాడు. ఇక మిగిలినది ఒక ఉదాహరణద్వారా ఇదే మాటని బలపరచడమే;

ఇక్కడ ఆ ఉదాహరణ - దుర్గంధముతో కప్పబడిన అగరు చందనము; ఎలాగైతే ఆ అగరు చందనము, అరగదీసి , ఆ దుర్గందము పోయేటట్టు చేస్తే మళ్ళీ గంధవాసనలు పరిమళిస్తాయో - అలాగే పూర్వజన్మ వాసనలు కూడా అరగదీసి అధిగమించితే ఆత్మ జ్ఞానము పరిమళించి మోక్షము  వస్తుంది అని ఉదాహరణ ద్వారా ఇక్కడ వింటాము.

ఇక్కడ పూర్వజన్మ వాసనలు కూడా అరగదీసి అధిగమించడము అంటే - స్థితప్రజ్ఞుడిలా  ఎలాంటి అలోచనలు వచ్చినా , చెక్కు చెదరకుండా మనస్సు నిగ్రహములో ఉంచుకొని భవత్ ధ్యాసలో వుండడమే.

శ్లోకము 274:

జలాది సంపర్కవశాత్ ప్రభూత
దుర్గన్ధధూతాగరు దివ్య వాసనా।
సంఘర్షణేనైవ విభాతి సమ్యక్
విభూయమానే సతి బాహ్య గన్ధే॥

జలాది సంపర్కవశాత్ -
జలము మున్న్నగు వాటితో సంపర్కము  వలన;
 ప్రభూతదుర్గన్ధధూతా -
అధికమైన దుర్గన్ధము చే కప్పబడిన;
అగరు దివ్య వాసనా -
అగరు యొక్కదివ్యమైన సుగంధ వాసనలు;

గురువు చెపుతున్నది జలము మున్నగు వాటితో సంపర్కము వలన అధిమైన దుర్గంధముతో కప్పబడిన అగరుయొక్క దుర్గన్ధవాసనలు - అవి ఎలాపోతాయి ?

సంఘర్షణేనైవ విభాతి సమ్యక్
విభూయమానే సతి బాహ్య గన్ధే।

అంటే
సంఘర్షణేన బాహ్య గన్ధే విభూయమానే సతి ఏవ సమ్యక్ విభాతి ।

సంఘర్షణేన బాహ్య గన్ధే-
రాయబడి బయటవున్న (మలిన) వాసనలు

విభూయమానే సతి ఏవ -
తొలగించబడినప్పుడే

సమ్యక్ విభాతి -
బాగుగా ప్రకాశించును ( పరిమళించును)

అంటే రాయబడి బయటవున్న మలిన వాసనలు తొలగింపబడినప్పుడే అగరు యొక్క సుగంధ వాసనలు పరిమళించును:

274వ శ్లోక తాత్పర్యము:

"జలము మున్నగు వాటితో సంపర్కము వలన అధిమైన దుర్గంధముతో కప్పబడిన అగరుయొక్క దుర్గన్ధవాసనలు, రాయబడి బయటవున్న దుర్గన్ధ వాసనలు తొలగింపబడినప్పుడే అగరు యొక్క సుగంధ వాసనలు పరిమళించును"

ముందు శ్లోకములో మానవుడికి పూర్వజన్మ కృత పాప పుణ్యములవాసనలు పోయినప్పుడే ఆత్మజ్ఞానము పరిమళించడానికి అడ్డంకులు అని చెప్పాడు. అందుకని ఆత్మజ్ఞానము పరిమళించడానికి ఆ దుర్గంధ రూపమైన వాసనలు తొలగింపబడవలెను అన్ని చెప్పాడు.

ఈ శ్లోకములో అదేమాట  దుర్గంధముతో కప్పబడిన అగరు ఉదాహరణ తో, అంటే ఎలాగైతే ఆ దుర్గంధములు తొలగించినప్పుడు అగరు దివ్య వాసనలు మనము అనుభవించగలుగుతామో - అలాగే - మానవుడికి పూర్వజన్మ కృత పాప పుణ్యములవాసనలు తొలగించినప్పుడే ఆత్మజ్ఞానము పరిమళించుతుంది , అని చెప్పకుండా చెప్పినమాట.

అగరుచందనానికి అరగదీస్తే ఆ దుర్గంధము పోతుంది. మరి ఇక్కడ మనస్సులో పేరుకుపోయిన అనాత్మ వాసనలు ( లోకవాసన, దేహ వాసనా, శాస్త్రవాసనా) ఎలాగ అరగదీయాలి అన్నమాటకి గురువు ముందు శ్లోకములో చెపుతాడు.

అది గురువు మళ్ళీ 275 వ శ్లోకములో విశదీకరిస్తాడు.

శ్లోకము 275:

అన్తఃశ్రితానన్త దురన్త వాసనా
ధూళీ విలప్తా పరమాత్మ వాసన।
ప్రజ్ఞాతి సంఘర్షణతో విశుద్ధా
ప్రతీయతే చన్దనగన్ధవత్ స్ఫుటా ।

అన్తఃశ్రితానన్త దురన్త వాసనా -
లోపల వున్న అనంతమైన దుష్ఫలములను ఇచ్చు వాసనలచేత

ధూళీ విలప్తా పరమాత్మ వాసన-
బాగుగా దులిపివేయబడిన ( అణగదొక్కబడిన) పరమాత్మ వాసనలు

ప్రజ్ఞాతి సంఘర్షణతో విశుద్ధా-
ప్రజ్ఞతో సంఘర్షణచేత మలిన రహితము చేయబడి;

ప్రతీయతే చన్దనగన్ధవత్ స్ఫుటా -
అగరు చందన గంధము వలె స్పష్టముగా తెలియబడును:

అంటే గురువు చెపుతున్నది- లోపల వున్న అనంతమైన దుష్ఫలములను ఇచ్చు పూర్వజన్మకృత పాపపుణ్యముల వాసనలచేత అణగదొక్క బడిన పరమాత్మ వాసనలు ( ఆత్మ జ్ఞానము), ఆ వాసనలు ప్రజ్ఞతో కష్టబడి తొలగింపబడితే - ఆ ఆత్మజ్ఞానము అగరు చందన గంధము వలె స్పష్టముగా ప్రకాశించును అని. అంటే ఆ ఉదాహరణతో మళ్ళీ మళ్ళీ ఆ అనాత్మ వాసనలు మూడూ తొలగించవలెను అని తాత్పర్యము:

275 వ శ్లోకతాత్పర్యము:

"లోపల వున్న అనంతమైన దుష్ఫలములను ఇచ్చు అనాత్మ వాసనలచేత బాగుగా  అణగదొక్కబడిన పరమాత్మ వాసనలు, ప్రజ్ఞతో సంఘర్షణచేత మలిన రహితము చేయబడి న అగరు చందన గంధము వలె, ఆత్మ జ్ఞానము స్పష్టముగా తెలియబడును."

ఇక్కడ ప్రజ్ఞతో అనాత్మవాసనలు (పూర్వజన్మ వాసనలు కూడా)  అరగదీసి అధిగమించడము అంటే, తొలగించాలి అంటే -  స్థితప్రజ్ఞుడిలా  ఎలాంటి అలోచనలు వచ్చినా , చెక్కు చెదరకుండా మనస్సు నిగ్రహములో ఉంచుకొని భవత్ ధ్యాసలో వుండడమే. అదే ప్రజ్ఞ.

॥ఓమ్ తత్ సత్॥